PRAKTISCHE INFORMATIE - Zuid Afrika

* Bijgewerkt t/m 2015 - wijzigingen voorbehouden

Om naar Zuid-Afrika te kunnen reizen, heb je een geldig paspoort nodig. Je paspoort moet nog minstens een maand na vertrek uit Zuid-Afrika geldig zijn. Bovendien moet je beschikken over een bewijs van voldoende financiële middelen. Verder moet je in het bezit zijn van documenten die het doel van je reis aantonen. Als je drie maanden of korter in Zuid-Afrika wilt verblijven, heb je daarvoor geen visum nodig. Reis je met één of meerdere van je kinderen naar Zuid-Afrika? Vanaf 1 juni 2015 is het verplicht om de officiële geboorteakte(n) van de kinderen tijdens je reis naar en verblijf in Zuid-Afrika bij je te hebben. Daarbij geldt: wanneer kinderen zonder hun ouders reizen, maar met een andere toezichthouder, dan moeten zij een officiële verklaring bij zich hebben waarin beide ouders toestemming geven om te reizen, evenals kopiën van de paspoorten van de ouders. Wanneer één ouder met het kind meereist, dan moet er naast het geboortecertificaat ook een schriftelijke verklaring van de andere ouder mee. Indien een ouder volledige voogdij heeft over het reizende kind, moet er een officieel bewijs daarvoor kunnen worden getoond. Houd er rekening mee dat het aanvragen van een geboortecertificaat vijf dagen tot drie weken kan duren, afhankelijk van de manier van aanvragen. Het certificaat moet worden aangevraagd in de gemeente van geboorte.

• De Zuid-Afrikaanse ambassade in Nederland: Wassenaarseweg 40, 2596 Den Haag, Tel. 070 392 4501
• De Nederlandse ambassade in Zuid-Afrika: 210 Florence Ribeiro / Queen Wilhelmina Avenue, Cnr Muckleneuk Street, 0181 New Muckleneuk, Pretoria, Tel.nr. +27 (0)12-425 4500

De munteenheid in Zuid-Afrika is de rand (ZAR). De rand is onderverdeeld in 100 cent en wordt uitgegeven in munten van 1, 2, 5, 10, 20 en 50 cent en 1, 2 en 5 rand en biljetten van 10, 20, 50, 100 en 200 rand. Rands kun je het beste in Zuid-Afrika kopen. De invoer van rand is immers slechts zeer beperkt toegestaan. Je kunt geld (Euro's) bij de meeste banken en bij de hotelreceptie inwisselen. Zorg dan wel voor biljetten in kleine coupures. Op het vliegveld wisselen kan problemen geven als je met een groep reist en beperkt bent in tijd (meestal lange wachtrijen). Terug wisselen van rand in harde valuta is geen probleem, je krijgt ook weer een redelijke koers.

Pinnen

• In de grote Zuid Afrikaanse steden en op vliegvelden kun je pinnen met je pinpas met Maestro- of Cirrus-log. Dit is de voordeligste manier van geld opnemen. Het levert derhalve weinig problemen op om aan contant geld te komen. Let echter goed op bij pinnen op straat, dit is niet overal veilig. Aangeraden wordt om alleen te pinnen bij daglicht en op plekken waar veel mensen zijn.

Credit Card

• Creditcards als Visa, Mastercard, American Express en Diners Club worden op veel plaatsen geaccepteerd maar niet bij benzinepompen, hier accepteert men alleen cash.

Reischeques

• Traveller Cheques in Euros of Dollars worden redelijk geaccepteerd maar bij banken moet je vaak lang in de rij staan en veel papieren invullen. De commissie hiervoor bedraagt meestal 1%. Het is overigens belangrijk om de lijst met chequenummers altijd apart van je travelcheques te bewaren. In dit geval heb je, indien je je cheques kwijtraakt, in ieder geval de nummers van de cheques nog en kun je via de alarmcentrale van de bank van uitgifte het geld snel terugkrijgen.

Moet u in het buitenland naar de dokter of het ziekenhuis? Dan is dat vaak duurder dan in Nederland. Dat extra bedrag krijgt u niet vergoed, want de zorgverzekeraar kijkt naar tarieven die in Nederland gelden. Sluit daarom een reisverzekering of aanvullende zorgverzekering met dekking voor medische kosten in het buitenland af. Die betaalt dan dat extra bedrag.

Vaccinatie tegen gele koorts is voor Zuid-Afrika alleen verplicht als je in de zeven dagen voordat je Zuid-Afrika binnenkomt in een gele koorts land bent geweest (ook bij alleen een overstap op het vliegveld van een gele koorts land). Een gele koorts vaccinatie is niet verplicht als je alleen in Zambia, Tanzania, Eritrea, Somalië of Sao Tomé en Principe bent geweest. Ongeacht verblijfsduur worden de volgende vaccinaties voor Zuid-Afrika aangeraden: vaccinatie tegen DTP (difterie, tetanus en polio) en vaccinatie tegen hepatitis A (besmettelijke geelzucht), maar tegen hepatitis A alleen als je onder primitieve omstandigheden reist. Als je geen mazelen of een vaccinatie tegen mazelen hebt gehad, wordt een BMR inenting aanbevolen voor Zuid-Afrika. Bij een verblijf van langer dan drie maanden worden voor Zuid-Afrika inentingen aangeraden tegen hepatitis B, rabiës (=hondsdolheid) en in sommige gevallen tuberculose. Soms worden voor Zuid-Afrika vaccinaties tegen deze ziekten aangeraden bij een korter verblijf. Overleg hierover met ons.

Er is op dit moment sprake van spanningen en geweldsincidenten. Deze zijn gericht tegen (Afrikaanse) buitenlanders. Ze komen vaak onverwachts voor, vooral in de binnensteden en townships. Toeristen zijn niet het doelwit. Wees alert en vermijd binnensteden en townships. Volg de lokale media. Er zijn af en toe samenscholingen en demonstraties uit protest tegen de regering. Die kunnen gewelddadig zijn. Ze vinden vaak plaats zonder aankondiging. Toeristen zijn niet het doelwit. Wees alert en vermijd ze. Volg de lokale media.

Townships bezoeken

Wilt u de townships (de woongebieden buiten de grote steden) bezoeken? Ga dan met een gids of een andere begeleider.

Verkeersveiligheid

In Zuid-Afrika zijn de verkeersregels niet altijd hetzelfde als die in Nederland. Voertuigen in het openbaar vervoer zijn vaak niet goed onderhouden. De verkeerssituatie lijkt op die in het Westen, maar er gelden andere regels. Verkeer van rechts heeft bijvoorbeeld niet altijd voorrang, maar de auto die een kruising het eerst bereikt. Wees daarop alert als u met (lokale) vervoermiddelen reist. Kies erkende en betrouwbare organisaties.

Criminaliteit

Naast de aidsepidemie wordt misdaad in Zuid-Afrika sinds het einde van de apartheid als een nationale crisis beschouwd. Zuid-Afrika is een van vijf landen wereldwijd waar georganiseerde misdaad een negatief effect op de economie heeft en hoge extra kosten veroorzaakt. In 2008 stond Zuid-Afrika op de tweede plaats als gekeken wordt naar moordcijfers, direct na Colombia, in 2008 werden er bijna 22.000 mensen vermoord in Zuid-Afrika, wat neerkomt op ruim 60 moorden per dag. Het aantal geregistreerde verkrachtingen is ruim 50.000, daarmee staat Zuid-Afrika wereldwijd op de tweede plaats na de Verenigde Staten. Het totaal aantal geregistreerde misdrijven in 2008 bedroeg 2.683.849. Er is dus gewelddadige criminaliteit, vooral in en rond de grote steden. Criminelen gebruiken soms grof geweld bij berovingen en ‘carjacking’. ‘Carjacking’ is dat iemand met geweld gedwongen wordt zijn voertuig af te geven. Ook in het openbaar vervoer worden reizigers vaak beroofd, vooral in lokale bussen en taxi’s. Het komt voor dat dieven reizigers volgen vanaf het vliegveld, om ze onderweg te beroven. Of als de reizigers hun hotel ingaan. Verder worden mensen die onderweg met pech langs de weg komen te staan soms beroofd. Handel in verdovende middelen viert sedert het einde van de apartheid eveneens hoogtij in het land. Kaapstad dient nu naast Lagos in Nigeria als een van de Zuid-Amerikaanse en Aziatische hoofdinvoerhavens van kartels voor verdovende middelen in Afrika. Zuid-Afrika is een van de belangrijkste landen voor de internationale handel in verdovende middelen en is ook de grootste producent van hasj geworden. Er is daar reeds in 1994 hasj ter waarde van 45 miljard rand op 83.000 hectare verbouwd.

In Zuid-Afrika worden veel verschillende talen gesproken. Elf daarvan zijn officieel. Na India heeft Zuid-Afrika daarmee de meeste officiële talen ter wereld. In de grondwet van Zuid-Afrika staat ook dat het Khoi, San, Nama en de Zuid-Afrikaanse Gebarentaal worden bevorderd, maar deze talen zijn niet officieel. Andere niet-officiële talen zijn het Duits, Portugees, Frans, Fanagalo, Lobedu, Noord-Ndebele en Phuthi. De verdeling over de officiële talen was in 2011 als volgt: Zoeloe 22%, Xhosa 16%, Afrikaans 13%, Noord-Sotho 9%, Engels 9%, Tswana 8%, Zuid-Sotho 7%, Tsonga 4%, Swazi 3%, Venda 2%, Zuid-Ndebele 2%. Het "Fanagalo" is een mengtaal die in loop der tijden is ontstaan en een mengtaal is van Afrikaanse Engels en Bantoetalen. De lingua franca, onder andere in het onderwijs, de media, de bedrijfswereld en overheidsinstellingen, is het Engels dat hierbij sinds het einde van de apartheid de rol van het Afrikaans overgenomen heeft.

Het Afrikaans is een van de twee officiële talen van de Republiek van Zuid- Afrika, en de moedertaal van ongeveer 4 miljoen Zuid Afrikanen, en verder nog wat bevolkingsgroepen in Namibië in het oosten van Zimbabwe. De taal behoort tot de West-Germaanse taalgroep en vertoont in aard en karakter grote overeenkomst met de Germaanse talen. Maar natuurlijk in de eerste plaats met het Nederlands, waaruit de taal sinds het midden van de 17de eeuw is ontstaan. Ook Engelse en Duitse invloeden zijn duidelijk herkenbaar. De meeste woorden stammen van het Nederlands en zijn als zodanig voor Nederlanders goed herkenbaar, maar er zijn in de loop der eeuwen ook vele nieuwe woorden gevormd die in de Nederlandse taal onbekend zijn. In de 18de eeuw was de ontwikkeling naar het Afrikaans als omgangstaal voltooid, en bleef het "Hoog-Hollands" over als schrijftaal. Toch zou het Afrikaans als omgangstaal springlevend blijven, met name op het platteland. De oorsprong van het Afrikaans ligt in de dialect- en volkstaal van de eerste kolonisten. Zij kwamen uit diverse streken, maar vnl. uit Zuid-Holland, Zeeland en het westen van Utrecht. De contacten met het moederland verwaterden al snel en de dialecten vermengden zich met de gebruikelijke gevolgen: de taal nivelleerde en men koos willekeurig uit de verschillen in uitspraak, woordgebruik en zinsbouw, en ontwikkelde een sterke neiging tot vereenvoudiging.  Zeer opvallend binnen het Afrikaans is ook de dubbele ontkenning: “ek het dit nie gedoen nie”.  Het nagenoeg ontbreken van de onvoltooid verleden tijd: “ek het vir my vrou gesê = ik heb het mijn vrouw gezegd”.  De verkleinwoorduitgang tjie: “bietjie, meisietjie, seuntjie”

Nieuwe woorden ontstonden voor specifiek Afrikaanse zaken, dieren en planten en woorden die betrekking hadden op specifiek Nederlandse zaken verdwenen of werden overgedragen op vergelijkbare verschijnselen in het nieuwe land. Ook uit bestaande Nederlandse woorden werden nieuwe Afrikaanse woorden gevormd. Voorbeelden van deze ontwikkelingen zijn:

• verkleurmannetjie of trapsoetjies = kameleon
• kameelperd = giraffe
• wildebees = grote bok
• wildeperd = zebra
• seekoei = nijlpaard
• duiker = wilde bok
• vlakvark = wrattenzwijn
• bobbejaan = baviaan
• kremetartboom = baobab
• doringboom; suikerbos = soort protea
• stinkhout = harde houtsoort
• aalwyn = aloë
• penswinkeltjie = op de buik gedragen lade met koopwaar
• deurpad = voorrangsweg
• wegneemetes = afhaalmaaltijd
• peuselhappie = snack
• voetslaan-paaie = wandelroutes
• broeikas = couveuse
• bedorwe brokkie = verwend kind

In Zuid-Afrika is het in gedurende onze wintertijd 1 uur later dan in Nederland en België. In onze zomer is er geen tijdsverschil met Zuid-Afrika.

De netspanning in Zuid-Afrika is 220/240 volt. Europese stekkers passen echter niet in het stopcontact en de nogal atypische Zuid-Afrikaanse driepoot is zelden in wereldstekkers (bijvoorbeeld die van de ANWB) te vinden. Maar geen zorgen: de juiste verloopstekkers kun je in bijna iedere supermarkt in Zuid-Afrika aanschaffen.