Bratislava

Binnenstad: 

De Burcht (Hrad) van Bratislava is het symbool van de stad: dit hoekige gebouw ligt aan de westkant van het centrum, op een heuvel boven de Donau. Geen kasteel zoals die in Praag maar een die vele musea bevat en een eveneens prachtig uitzicht.

In het oude stadshart (Staré Mesto) zijn enkele schilderachtige straten behouden gebleven. De mooiste (en meest romantische) is Kapitulska vlakbij de oude stadsmuur. Ook is er de Martinsdom is de grootste kerk in de stad: hier werden eeuwenlang de koningen van Hongarije en Oostenrijk gekroond. 

Een ander belangrijk gebouw is ook het Primatiaal Paleis, waar Frankrijk en Oostenrijk na de Slag om Austerlitz in 1805 de Vrede van Presburg tekenden. Er staat nog een oude wachttoren overeind (Michael toren) en als je van communistische architectuur houdt kun je een kijkje nemen aan de andere zijde van de rivier (en naar de nieuwe brug over de Donau heen).

Tenslotte zijn er twee pleinen, een prachtig stadhuis en een redelijk groot voetgangersgebied waar je kunt winkelen. 

Gebouwd op Romeinse funderingen werd dit kasteel helaas door de troepen van Napoleon verwoest. Het was en tijdens de tijd van de Moravische Rijk als tijdens de Hongaarse bloeitijd een belangrijk steunpunt in de verdediging. 

Even buiten het dorp kun je oude bunkers zien gebouwd net voor WWII die nooit geen strijd hebben gezien. Hitler eiste dat Sudetenland bij Duitsland kwam en zo werd de Tsjecho-Slowaakse verdediging nutteloos.

Weer een stukje verderop kun je tenslotte stukken origineel “ijzeren gordijn” zien die het Oosten en Westen scheidde tijdens de Koude Oorlog. 

De plaats die we nu Bratislava noemen is al zo’n 4000 jaar bewoond; de eerste bewoners die de stad enig aanzicht gaven waren de Kelten die op de plek van de burcht een vestiging bouwden in de 1e eeuw v.C. Daarna was het de tijd van de Romeinen die de stad als “grens” beschouwden met de Donau als slot op de deur.

Eind 3e eeuw werd de stad overgenomen door Slavische volkeren. In de 5e eeuw was de stad toen Brezalauspurc geheten een belangrijke citadel in het grote “Moravische” rijk wat het zou blijven tot de Maygaren in de 10e eeuw kwamen opdraven. In 907 kwamen stad en omgeving in handen van Hongarije, dat er zijn meest westelijke steunpunt van maakte.

Vanaf de dertiende eeuw kwamen er veel immigranten uit Duitse landen (vooral uit Beieren) wonen. Koning Matthias van Hongarije stichtte hier in 1467 een van de eerste Midden-Europese universiteiten, die echter een kort leven beschoren was. Sinds Boeda in 1541 in Turkse handen was gekomen, werden de Hongaarse koningen hier gekroond (1563-1830), en tot 1848 zouden hier Hongaarse rijksdagen plaatsvinden.

De stad groeide in stijl, cultuur, inwonersaantallen en belangrijkheid; mensen zoals Mozart en Beethoven speelden hier in het theater. Daarna nam Boedapest zijn oude plaats weer in, en viel Pressburg een stuk terug in belangrijkheid. 

Verdrag van Trianon

In 1805 werd de stad ingenomen door de soldaten van Napoleon. In dezelfde eeuw begon de stad wel het centrum te worden van de Slowaakse nationale beweging. De Eerste Wereldoorlog eindigde met een nederlaag voor Oostenrijk-Hongarije.

Met het Verdrag van Trianon kwam Pressburg toe aan de nieuw gevormde republiek Tsjecho-Slowakije en werd het Bratislava genoemd.

In 1939 werd Bratislava de hoofdstad van de Slowaakse marionettenrepubliek onder Josef Tiso, die was ontstaan na de liquidatie van Tsjecho-Slowakije. De regering van Tiso werkte nauw samen met de nazi's, zo werden onder andere in overleg met de nazi's 60.000 Joodse inwoners van Bratislava weggevoerd richting Auschwitz (in totaal woonden er 70.000 Joden in de hoofdstad). Het stadbestuur betaalde de nazi's 500 Mark per weggevoerde jood. 

In 1945 verschenen de Sovjetsoldaten en Bratislava kwam in het nu communistische Tsjecho-Slowakije vlak achter het IJzeren Gordijn te liggen. De stad kreeg grote uitbreidingen in socialistische stijl en werd de derde stad van het land (na Praag en Brno). In 1993 verwierf Bratislava voor de derde keer de status van hoofdstad, ditmaal van de nieuwe republiek Slowakije. De Slowaakse regering en volksvertegenwoordiging zijn er gevestigd.