Novi Sad

Bezienswaardigheden - Servie

HOME / Servië / Servië bezienswaardigheden

inleiding

Novi Sad is de tweede stad van Servië en de hoofdstad van de regio Vojvodina. De stad is gelegen aan de Donau en de bevolking van Novi Sad is sinds de stad in de 18e eeuw werd gesticht sterk gemengd geweest. Er woonden Hongaren, Serviërs en Zwaben (Duitsers). In het verleden waren er ook grote Griekse en joodse minderheden. Tegenwoordig is de voornaamste minderheid de Hongaarse met zo’n 4%.

De naam Novi Sad betekent "nieuwe tuin" en wordt ook weleens de meest vrijblijvende en minst conservatieve Europese stad van Servië genoemd en met reden. Novi Sad heeft een klein centrum waar, vooral in de voetgangerszone, veel winkels en horeca gevestigd zijn. Dit geld overigens ook voor de wijken om het centrum heen. Sinds Novi Sad in 1960 een universiteit kreeg, is het in Servië ook een belangrijke studentenstad geworden.

De voornaamste bezienswaardigheid en symbool van Novi Sad is echter het direct aan de overzijde van de Donau gelegen Fort van Petrovaradin, waar Oostenrijk en Venetië de Turken in 1716 een nederlaag toebrachten. Vanaf het fort heeft men een wijd panorama over de stad en de Donau.

highlights

Binnenstad Novi Sad:

Het middelpunt van de stad is het Vrijheidsplein (Trg slobode), waar het stadhuis, de rooms-katholieke kathedraal, en aan de westkant enkele prominente gebouwen uit het fin de siècle staan.

De fel gekleurde barokke Habsburgse gebouwen met prachtige art-deco architectuur kun je in het hele centrum tegengekomen. Interessant is ook de iets verder gelegen synagoge (1909), die tegenwoordig als concertzaal in gebruik is.

Het meest in het oog springende gebouw is natuurlijk het aan de andere kant van de rivier de Donau gevestigde Petrovaradin citadel. Ontworpen door Frans fortenarchitect “Vauban” kijkt dit fort streng neer op de stad en rivier. De bouw van het fort heeft zo’n 88 jaar geduurd en word ook weleens het Gibraltar van de Donau genoemd.

In de tijd van de bouw werd het vaker “de hel” genoemd vanwege het hoge aantal slachtoffers dat tijdens de constructie het leven liet. Het idee was dat het fort de Turken kon tegenhouden van het innemen van de stad en werd voornamelijk door Hongaars-Oostenrijkse soldaten bevolkt.

Een van de gevangenen was ooit de jonge Tito. In het fort, dat nu dient als toeristische attractie is een museum en het opvallendste gebouw moet de klokkentoren zijn. Tevens is het fort het decor van het popfestival Exit, dat hier ieder jaar in juli wordt gehouden en ook buiten Servië steeds meer bekendheid geniet. Sinds kort kun je een tour maken (o.a. georganiseerd door onderstaand hostel) door de ondergrondse tunnels van het fort.

Andere bezienswaardigheden:

Even verderop strekt zich langs de Donau het heuvelland uit van de Fruška Gora, met zijn talrijke Servisch-orthodoxe kloosters. Misschien wel het mooiste stadje is die van “Sremski Karlovci”.

geschiedenis - novi sad

Novi Sad is pas tot stad verheven nadat de Habsburgers het gebied op de Turken veroverden in 1687. De plaats lag strategisch, tegenover het door de Oostenrijkers opgerichte Fort van Petrovaradin (“Ratzenstadt”), een belangrijk bruggenhoofd aan de overzijde van de rivier.

In 1748 kreeg het van keizerin Maria Theresia de status van vrije koningsstad en haar nieuwe namen: Neusatz. Tijdens de Hongaarse opstand, in 1848, tegen het Habsburgse gezag werd de stad vanuit het fort beschoten en voor een groot deel vernield.

De stad had een dominant Hongaars karakter maar ontwikkelde zich ook tot een belangrijk Servisch cultureel centrum, het Servische Athene. Daarnaast woonden er Zwaben (Duitsers), Joden en Hongaren.

Habsburgse rijk

De stad behoorde in de Habsburgse periode tot het kroonland Hongarije, terwijl het nabije Servië lang Turks bleef en pas in 1817 autonomie verkreeg. In 1867 werd de stad onderdeel van het Habsburgse koninkrijk Hongarije.

In 1920 werd de stad bij het Verdrag van Trianon met de rest van de Vojvodina toegewezen aan het nieuw opgerichte Joegoslavië. Tussen 1941 en 1945 werd Novi Sad door Duitse en Hongaarse legers bezet en opnieuw onderdeel van Hongarije. Voor zover ze niet konden vluchten of onderduiken werden de Joden vermoord. Na de terugverovering door de Serviërs op 23 oktober 1944 werden veel Hongaren en Duitsers geïnterneerd en vermoord.

Voor zover zij overleefden werden ze na 1949 gedeporteerd. Dat overkwam vrijwel alle Duitsers en het grootste deel van de Hongaren. Na de oorlog groeide de stad in een zeer hoog tempo en vestigden zich er tienduizenden Serven waardoor Novi Sad een dominant Servisch karakter kreeg.

Novi Sad ontwikkelde zich verder tot een belangrijke industriestad, die in 1999 een belangrijk doelwit was van de NAVO-bombardementen op het Joegoslavië van Slobodan Milošević. Begin april werden de drie bruggen over de Donau vernietigd. Tot 2005 lag er nog een pontonbrug over de Donau (ter vervanging van een tweetal verkeersbruggen).

>> Lees hier de GESCHIEDENIS van Servië.

novi sad - tips & advies (2017)

Het bus- en treinstation bevinden zich naast elkaar op zo’n 2 km ten noordwesten van het centrum. Bus 11a bevind beiden met elkaar.

Novi Sad – Subotica: er gaan zo’n 4 treinen per dag van Novi Sad naar Subotica; als je op een dagtrip gaat kun je het beste de 09:04 nemen die om 11:23 aankomt. En dan terug op 16:30 – dan ben je om 18:50 ongeveer terug in Novi Sad.

De returnticket voor de trein kost 930 DIN, doet er iets langer dan de bus maar is wel een stuk goedkoper.

Novi Sad - Belgrado: als je tijdig wilt aankomen in Belgrado en je wilt de trein nemen kun je het beste de 10:04 nemen. Het is druk en vol maar comfortabel. Je komt rond 11;40 aan en de prijs is voor een enkeltje 388 DIN.

Natuurlijk kun je een hapje eten of een glaasje drinken in het drukke centrum op een van de populaire terrasjes of prijzige restaurants. Een alternatief wordt geboden in de drukke maar gezellige Jevrejska straat met goedkopere restaurants, eethuisjes, barretjes en fastfoodketens.

Als je weer eens wat anders wilt eten dan Servisch dan heb ik 3 Chinese restaurants ontdekt – er zit er eentje op de weg naar het trein-busstation (fastfood). De ander zit ook in die drukke straat maar is een echt Chinees restaurant en veel dichterbij het centrum.

Achter de synagoge zit een leuk pleintje met een aantal terrassen; je kunt gaan zitten bij het restaurantje Bon Appetit of bij de fastfood Chinees die ernaast zit.

Naam : Hostel 021

Adres : Pavla Papa 6

Prijs : 10 euro (slaapzaal)

Tel.nr. : +381 63 573073

Inhoud:

Gelegen aan de doorgaande weg tussen het bus-en treinstation en het centrum is de locatie van dit hostel prima. Een smalle gang met kleine receptie en een trap naar boven – naar waarschijnlijk waar de eigenaren wonen. Dan kom je langs de wc- douche ruimte die wat oubollig is en aan vervanging toe.

Er volgt een openbare ruimte met een gezellige grote tafel, radio en wat stoelen. Daarnaast ligt een double en twee slaapzalen met een kamer van 5 bedden en eentje van 4. Vooral die laatste (waar ik sliep) is klein en bijna verstikkend met 2 gewone bedden en 1 stapelbed.

Er zijn ook geen ramen naar buiten en het is verschrikkelijk gehorig met de publieke ruimte ernaast.

Naam : Hostel cafe-bar Rookies

Adres : Jevrejska 13

Prijs : 10 euro (slaapzaal)

Tel.nr. : +381 21 6621889

Website : http://www.hostelrookies.com/

Inhoud:

Het hostel ligt tegen het centrum aan in een klein steegje nabij een drukke boulevard. Ideaal. De eigenaar en staf zijn zeer relaxed, hulpvaardig en spreken allen vloeiend Engels. De openbare ruimte is de bar/kroeg beneden (waar dus helaas wel gerookt wordt) en achter de bar is een kleine keuken inclusief koelkast.

Nadeel is dat deze natuurlijk wel gebruikt worden door de mensen van het hostel en niet altijd open is. Er is ook een klein terrasje buiten. Een smalle lage trap brengt je naar de verschillende kamers van het hostel die boven de kroeg zijn. De slaapzaal waar ik sliep – 5 bedden – is prima, ruim met WIFI, heeft lockers en is schoon.

Er zijn persoonlijke plugs alleen jammer dat de persoonlijke lampjes niet werkten. De wc-douche die zich op de gang bevind, kan misschien iets beter en schoner en het zou helemaal mooi zijn als er eentje bijkomt – als er 10 mensen op de verdieping slapen is dit echt te weinig.

Vanaf het hostel worden tours georganiseerd naar “Freska Gora” en naar o.a. de ondergrondse tunnels van het fort.