Prokhorovka

Reisverhalen - Rusland


Prokhorovka-tanks-symbool-monument-museum-Rusland

op weg naar de grootste tankslag allertijden


’s Morgensvroeg in het hostel als ik wil vertrekken blijkt de voordeur nog op het nachtslot te zitten. Ik klop op de slaapkamerdeur van de eigenaresse Marina - eerst niets, dan gekreun en dan een stem die waarschijnlijk aangeeft dat ik even geduld moet hebben.

 

Monter doet ze voor mij de voordeur open en ik wandel de frisse morgen in waar de zon al opkomt. Voor de deur zoek ik tevergeefs naar een paaltje voor de stop van de tram maar Marina hangt uit het raam met een peuk en wijst naar de hoek – daar moet hij stoppen.

 

Een roedel straathonden loopt voorbij, eentje achtervolgt door een kat. De tram is gelukkig niet zo druk en ik vraag nog even voor de zekerheid of deze naar de “autoboes-vokzal” gaat – dat gaat ie en ik ga met een gerust hart zitten.

 

Het wordt wederom een hele rit door de stad – we rijden door achtertuinen, langs vierbaans wegen, door gewone straten, parken en plantsoenen – soms vraag ik mij af of ze een hele tour in elkaar gedraaid hebben voor toeristen zo lang duurt het.


communicatieproblemen


Maar uiteindelijk stoppen we bij een busstation en ik maak voort om als eerste bij de ticketcounter te staan waar altijd een rij staat en ik altijd al naar adem hap als ik een kaartje moet bestellen. Nu ook weer – het meisje schudt nee en ik “ja” – ze maakt duidelijk dat de bus naar “Belgorod” gaat en ik weet dat deze stad een stuk verder ligt dan waar ik heen wil – Prokhorovka.

 

Ik laat m’n paspoort zien maar een ticket kan ik niet kopen – moet ik deze in de bus kopen dan? Ik wandel naar platform 9 en zie daar ook in Cyrillisch Belgorod staan – niet zo vreemd want mijn bestemming ligt op de route  heb ik gezien op de kaart – misschien bedoelt ze dat ik over moet stappen?

 

Maar waarom zet ze dat dan niet op het papiertje wat ik net onder haar neus heb geschoven? Ik slenter op het perron, koop een koffie bij een kraampje en dan komt een mevrouw naar mij toe die blijkbaar alle tickets invordert. Als ik zeg dat ik geen kaartje heb neem ik haar mee naar het loket waar ik net door het blonde meisje ben geweest. Ze beginnen weer een heel verhaal en ik snap er niets meer van.

 

Nu krijg ik wel een kaartje en kan opmaken dat daar inderdaad Belgorod opstaat – voor de kosten hoef ik niet te gaan jammeren gelukkig. Er rijdt een busje het station op en deze stopt op m’n halte – de chauffeur krijgt instructies van de conductrice en ik hoop voorin te kunnen plaatsnemen. Nee, m’n nummertje geeft aan dat ik links achterin zit – de meest isolate plek in het busje waar ik totaal geen contact met de chauffeur en ook nog ‘ns niet m’n knieën kwijt kan omdat de stoel voor mij bijna tegen m’n zitting is aangebouwd.


Prokhorovka-tanks-symbool-monument-museum-Rusland-slagveld-bunker

money-maker


Het busje zit vol en we gaan – de route is saai – aan beiden zijden staan bomenrijen en daarachter land – ik zie korenvelden en een licht glooiend landschap met hier en daar wat huizen, een boerderij, een vervallen schuur en plukken bos met struiken.

 

Als we even stoppen bij een busstation kan ik mooi even m’n benen strekken en weer even met de chauffeur praten zodat hij mij niet vergeet – de Russen gaan plassen en steken snel een sigaret op.

 

Naarmate we dichterbij komen zie ik het eerste oorlogsmonument –nu zie ik obelisken, een tank en een memorial maar ook een oud vrouwtje die moederziel alleen met twee emmertjes fruit aan de kant van de weg zit.

 

Na nog een stop maant hij mij naar voren en ik wijs naar de bushalte die haaks op de onze staat. De chauffeur wil geld maar daar ga ik niet aan beginnen. Voor wat? Ik heb geen grote tas en ik heb betaald tot Belgorod, wat wil hij nou? Ik klop op z’n schouder, lach m’n grootste lach maar de man is dood serieus. Dan zwaai ik hem gedag, bedank hem en wandel weg – achter mij hoor ik hem mopperen. Het is pas half tien dus ik heb nog zeeën van tijd.

 

Op de hoek staat een vrachtwagen met een “katusja” raketinstallatie erop gebouwd en een oude houten molen.


de tankslag


Zo te zien komt hier niet al te veel openbaar vervoer en bij de zoveelste lada die passeert gebruik ik de Russische liftmethodiek om rustig met m’n hand heen en weer te gaan. Deze stopt en aangezien de deur niet opengaat komt de man uit de auto en vraagt (dat denk ik) waar ik heen wil. Ook hij gaat naar Prokhorovka en ik stap in.

 

Tenminste als ik de deur open kan krijgen. Ik zie helemaal niets van al die gigantische grote tankgreppels, loopgraven en andere zaken die gebouwd zijn om de Duitsers tegen te houden in de grootste tankslag allertijden. Het is een rustig gebied met korenvelden, andere gewassen en hier en daar een paar huizen en bos. We passeren het bord dat aangeeft dat we “Prokhorovka” inrijden en we zien grote suikerfabrieken staan.

 

Gelukkig heb ik gisteren de twee sites opgeschreven die ik hier graag wil zien bang dat ik straks de hele stad doorwandel zonder ergens te komen. Ik heb er ook rekening mee gehouden dat ik straks m’n notebook moet openen om de foto’s van de kerk en het slagveld te moeten laten zien. De man in de auto gromt wat als ik hem het papiertje geef. De kerk weet hij wel denk ik. Het stadje is een uitgebreid gebied zonder kern of benoemen waardige dingen – allemaal laagbouw en plukjes huizen hier en daar.

 

We rijden langs een parkeerplaats vol T-34 tanks en een paar artilleriestukken – erachter is een museum en ik ga ervanuit dat dit het museum is wat ik op internet heb gevonden en vandaag gesloten is. Maar het lijkt wel veel kleiner. Ook staat er een kleine witte toren gelijk aan de kerk die ik straks ga bezoeken. Als we stoppen voor de kerk die ik direct herken wil ik de man 100 Roebel geven maar de man wil er niets van weten en ik bedank hem voor de lift.


Prokhorovka-kerk-altaar-Rusland-Peter-en-Paul

toren van pisa


Ik zie het grote tankmuseum naast de herdenkingskerk St. Peter en Paul staan die ik graag had willen bezoeken maar vandaag gesloten is. Het museum staat geheel in het teken van de grote slag die hier op 12 Juli 1943 heeft plaatsgevonden.

 

Er schijnen o.a. bodemvondsten, uniformen, handwapens, documenten en op de Duitsers buitgemaakte objecten zoals een dolk te bezichtigen zijn maar dat feestje gaat dus niet door.

 

Ik heb behoorlijke trek gekregen en neem plaats op een van de vele houten bankjes die hier staan in het zonnetje en maak m’n tas open. Kijkend naar de witte toren van Pisa (want daar heeft hij wel wat van weg) eet ik m’n broodjes die ik gisteren gekocht heb. Ik kijk naar de andere monumenten op het pleintje en wandel de kerk in die gelukkig wel open is.

 

Deze kerk is na de oorlog gebouwd ter nagedachtenis aan de Sovjet soldaten die hun leven gaven voor het Moederland tijdens de tankslag. De namen van 7.000 omgekomen soldaten zijn op een bijzondere manier deel uit gaan maken van het interieur van de kerk.

 

Het is gezegd – het is een vreemd verschijnsel al die grote marmeren plaquettes met namen naast Bijbelse fresco’s en een groot gouden altaar zoals in vele Russisch Orthodoxe kerken maar het is ook weer niet zo vreemd als je denkt.

 

Er zijn zoals ik eerder heb gezien totaal bedekte grote koepels, grote bandelieren met lichtjes en dus veel fresco’s en namen.


het mini-slagveld


Na een rondje wandel ik de kerk uit en kijk naar het opmerkelijke monument van drie of vier tanks die over elkaar heenrijden wat voor het museum is gebouwd. Er staan talloze plaquettes met Russisch schrift maar ook veel bloemen en kransen. Ik probeer naar binnen te kijken en tegen beter weten in is de deur open.

 

Ik wandel om het museum heen en daar ligt het behouden slagveldje – het mini slagveld. Jammer genoeg ligt het moderne gebouw waarin het museum is gevestigd ernaast, net als een drukke weg en nog wat andere gebouwen die het zicht vertroebelen.

 

Er zijn wat (nagebouwde) houten loopgraven, er staat een tank, een artilleriestuk, wat roestige helmen en stukken van andere wapens. In de houten bunker schrik ik mij dood want er zitten twee vrouwen tulpen te rooien o.i.d. Ik maak een rondje maar het is moeilijk voor te stellen dat hier deze vreselijke slag heeft plaats gevonden. Tenslotte wandel ik nog even naar de weg en kijk over een leeg veld waar dus ooit de slag voor kilometers zich heeft uitgebreid.

 

Het is tijd om terug te gaan.


>> Lees hier over de grootste tankslag ooit rondom Koersk


parels van zweet


Ik wandel langs een pad waar wat huizen en oude fabrieksterreinen aan liggen en vind winkel “5” – ik dacht dat het meisje het had over vijf winkels maar de winkel blijkt vijf te heten. Daar moet ik afslaan en binnen een mum van tijd sta ik inderdaad op het treinstation waar het akelig stil is.

 

Ook hier duurt de rij voor het loket weer uren en dagen en dan snapt de vrouw op leeftijd natuurlijk geen zak van wat ik wil – ik heb twee namen van steden opgeschreven in het Cyrillisch met stippellijntjes en ook in het cyrillisch ernaast dat ik de tijd en prijs wil weten. Wat kan ik nog meer doen vraag ik mij af? Met zweet op m’n voorhoofd heb ik even later tot m’n grote opluchting een treinticket terug naar Koersk in m’n handen. Zucht.  

 

In de avond zet ik snel de TV snel aan in de TV kamer in het hostel voordat mensen straks willen zappen – ik besluit maar niet m’n oranje shirt aan te doen bang dat er straks een groep binnen komt die een ander kanaal wil kijken en ik daar zit in m’n oranje juichshirt.

 

Ik schenk m’n eerste glas goedkope wijn in en kijk de voetbalwedstrijd van het WK 2014 voor zover ik deze kan volgen vanwege het slechte beeld. Nederland speelt verdedigend met af en toe met een snelle counter. Oranje wint de wedstrijd terwijl er niemand bijkomt in de TV zaal uiteindelijk zakelijk met 2-0. Ik klim enigszins aangeschoten m’n bed in en slaap direct in.


Prokhorovka-tanks-symbool-monument-museum-Rusland-auto

prokhorovka - tips & advies (2014)


Prokhorovka – Koersk: er gaat een trein om 14:30 die er zo’n 2,5 uur overdoet. Kosten zijn 180 Roebel.


BESTEDINGSTIJD:

De reis is langer in z’n geheel dan je verblijf hier of je moet de twee musea grondig bekijken en lange tijd blijven hangen. Je kunt wat mij betreft een halve dag rondwandelen hier en je bent een paar uur aan het reizen, geacht waar je vandaan komt.

 

TIPS:

Neem een broodje mee en wat te drinken als je zoals ik met bus rijdt want niet overal z’n restaurants en andere voorzieningen aanwezig. En misschien ook regenkleding of iets tegen de kou. Ga ook op tijd weg want openbaar vervoer is minimaal hier – ik heb geluk gehad met m’n lift maar het kan ook zijn dat je uren moet wachten op een bus.

 

Tenslotte neem foto’s of een goede omschrijving mee in het Cyrillisch waar je heen wilt en gaat – weinig mensen spreken Engels en hebben geen idee wat je hier komt doen. M.a.w. bereid je voor en doe je huiswerk.


Prokhorovka-tanks-symbool-monument-museum-Rusland-kerk-Peter-en-Paul-herinnering

zie ook:





meer links:


Seelow

DUITSLAND

De laatste grote slag in WW2 werd uitgevochten op de Seelower Hohe in voormalig Oost-Duitsland. 

Vallei van de dood

SLOWAKIJE

De tanks in de vallei van de dood staan nog precies zoals de Russen deze achterlieten in WW2.