Linz en Mauthausen

Bezienswaardigheden - Oostenrijk

HOME / Oostenrijk / Oostenrijk bezienswaardigheden

linz - derde stad van het land

Linz is de derde stad van Oostenrijk en is gelegen aan de rivier de Donau. Het is de hoofdstad van de deelstaat Opper-Oostenrijk en is een belangrijke industriestad. Menig Oostenrijker vermijdt de stad liever aangezien het wordt gezien als een industriële en saaie net op de route liggende stad in het noordwesten van het land. Al zal Linz nooit als grote toeristisch oord worden neergezet toch heeft het een aantrekkelijke binnenstad met een paar interessante musea en aardig centrum.

Naast een indrukwekkend verleden kan de stad ook dienen als springplank voor een (dag)trip naar het in fameuze concentratiekamp Mauthausen wat zo’n 20 km buiten de stad is gelegen.

Vanaf zijn officiële oprichting tot aan de bevrijding van het kamp door het 3e US-leger op 5 mei 1945, hebben bijna 200.000 gevangenen uit talrijke Europese landen en uit de hele wereld de onmenselijke bepalingen van de gevangenschap en de foltermethoden van de SS ondergaan.

Meer als de helft heeft de gevangenschap niet overleefd.

fuhrerstad

Binnenstad Linz:

Een wandeling door het centrum van Linz zou eigenlijk moeten beginnen op het Hauptplatz, het grote rechthoekige plein. Aan het plein is het oude raadhuis gevestigd met het balkon waarop Hitler z’n “aansluiting” van Oostenrijk aan Duitsland in 1938 aankondigde. Het gebouw op zich is ook prachtig met vroege Renaissance kenmerken.

Voor het oude Rathaus staat de barokke Dreifaltigkeitsaule die de stad oprichtte om de “bevrijding” van oorlog, de pest en branden te vieren in de 18de eeuw.

Naast een tweetal op zich zelf staande interessante musea (zie onder) bezit Linz een aantal indrukwekkende kerken, huizen en het Donau park.

Fuhrerstad Linz:

In 1937 betitelde nazi leider Adolf Hitler vijf Duitse steden als “Fuhrer-stad”. Naast hoofdstad Berlijn werd ook München, Hamburg, Neurenberg en Linz als zodanig bestempeld.

Hitler was van plan in deze steden een grote stedelijke transformatie te laten plaatsvinden in het nazi- gedachtegoed. Kleinere reconstructie plannen werden gepland in zo’n 35 tot 50 kleinere steden.

Van dit alles kwam weinig terecht vanwege de uitbraak van WWII. Door Hitler’s vastberadenheid werd er ondanks de oorlog sommige projecten doorgewerkt. Na de veldslag in Frankrijk in 1940 beval Hitler dat de architectonische verandering gecompleteerd zou moeten zijn in 1950. Deze zou gepresenteerd moeten worden als herdenking op de Duitse overwinningen in West-Europa.

Linz

De Oostenrijkse stad Linz is de stad waar de oud dictator Adolf Hitler z’n jeugd doorbracht en waar hij z’n geplande pensioen wilde doorbrengen. Ook was het de nazi leider idee om hier z’n tombe te laten plaatsen. Hitler wilde de stad omtoveren in een Duits “Boedapest” die hij zag als de mooiste stad aan de Donau. In de toekomst zou z’n jeugdliefde Linz de Hongaarse hoofdstad naar de kroon moeten steken. Om die reden zou de stad drie tot vier keer moeten uitbreiden gezien z’n toenmalige grootte.

Arbeiders werden overgehaald uit Wenen om grote villa’s aan de oevers van de Donau te laten bouwen. Ook was er een “Hitlercentrum” gepland met nieuwe gemeenschapsgebouwen. Een hotel, een nieuw NSDAP partijhuis, een Olympisch stadion en een “Wehrmacht” hoofdkwartier waren o.a. nieuwe projecten voor het nieuwe Linz. Tenslotte werd er nagedacht over een (stad)huis voor de “Gauleiter” en z’n entourage; deze zou een grote hal moeten krijgen en de toren waar de tombe van Hitler in zou moeten komen te staan. Z’n laatste rustplaats.

Andere geplande bouwwerken waren o.a. een gigantische hangbrug die de oevers van de Donau met elkaar zou verbinden en het fameuze “Fuhrermuseum”. Deze zou een 150 meter lange colonnade bevatten met de grootste en meest bewonderingswaardige schilderijen uit Europa. Tenslotte was er een groots monument gepland die de Oostenrijkse aansluiting in 1938 zou herdenken.

Alleen de Nibelungenbrug over de Donau en twee nazi gebouwen werden gerealiseerd in Linz.

Mauthausen: - zie musea

Andere bezienswaardigheden:

* Het Lentos kunstmuseum en het Ars Elektronica Center

geschiedenis - linz

Voordat de Romeinen hier zich vestigde was het huidige Linz een Keltische nederzetting. Meestal wordt aangenomen dat de echte “stad” Linz werd gesticht door de Romeinen, die het Lentia noemden. Linz was binnen het Heilige Roomse Rijk een lokale regeringsstad en een belangrijke handelspost.

Onder de Habsburgse keizer Frederik III was het korte tijd de belangrijkste stad van het imperium. Het verloor zijn status nochtans na diens dood in 1493.

In de 16e en 17e eeuw was Linz tezamen met de provincie “Opper-Oostenrijk” groot voorstander van de Protestantse beweging die vele vooraanstaande prominente figuren aantrok. Een eeuw later zouden de contra’s dit wederom teniet doen.

De stad Linz lijkt een sleutelpositie in te nemen voor en na de Tweede Wereldoorlog. Hitler zou jaren nadat hij op school had gezeten in Linz terugkeren als de verlosser.

Op het balkon van het stadhuis proclameerde hij het Grootduitse Rijk, in de periode van de zogenaamde Anschluss van Oostenrijk bij Duitsland in 1938. Niet alleen Hitler, maar ook Adolf Eichmann, de architect van de jodenvervolging, groeide op in Linz. Eichmanns vader woonde er nog na de oorlog. Simon Wiesenthal, die later Eichmann zou opsporen, had er na de oorlog zijn eerste kantoor.

Tijdens WW2

Zo ontstond de bijzondere situatie dat Wiesenthal uitkeek op het huis waar Hitler opgroeide en dat hij slechts enkele huizen bij het ouderlijk huis van Eichmann vandaan kantoor hield. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Linz belangrijk voor de productie van chemische producten en staal voor de nazioorlogsmachine.

Veel van deze fabrieken waren ontmanteld in het kort tevoren verworven Tsjecho-Slowakije en werden hier opnieuw samengebracht. Er zijn vandaag nog twee grote schuilbunkers te zien in de stad. Het kamp Mauthausen-Gusen, het laatste naziconcentratiekamp waar ook Wiesenthal gevangen zat, stond dicht bij Linz.

Na WWII kwam Linz op de grens te liggen van de Amerikaanse en Sovjet bezetting van Oostenrijk – het stadsdeel boven de Donau was onder controle van de Russen. Tegenwoordig neemt Linz wederom een belangrijke industriële rol in in de regio en Oostenrijk.

linz en mauthausen - tips & advies (2009 en 2022)

Linz heeft een vliegveld (“Blue Danube Airport), een boot- en treinstation. Met de boot kun je over de Donau naar de Duitse grens (“Passau”) varen of richting hoofdstad Wenen. De stad ligt precies op de treinrailsverbinding tussen Wenen in het Oosten en Salzburg in het Westen en ligt qua trein zeer centraal.

Bussen vertrekken veelal van vlakbij het (trein)hoofdstation. Stadsvervoerbedrijf “Linz Linien” exploiteert drie tramlijnen, vier trolleybuslijnen en meerdere stadsbuslijnen.

Linz – KZ Mauthausen (2009): indien je het concentratiekamp “Mauthausen” wil bezoeken d.m.v. een (dag)trip vanuit Linz met openbaar vervoer kun je het beste met de bus gaan. De rit kost zo’n 4,50 euro en duurt iets minder dan een uurtje. Elk half uur vertrekt doordeweeks een bus. Daarna moet je nog wel zo’n 2 km lopen.

Linz – Gmunden (2009): vanaf het hoofdstation gaan een aantal keren per dag een trein richting Gmunden. De rit duurt ongeveer een uurtje.

Naam : concentratiekamp KZ Mauthausen

Adres : Erinnerungsstrasse 1

Prijs : 2 euro

Tijd : 09:00 – 17:30

Website : www.mauthausen-memorial.at

Inhoud:

Vanwege de aanwezigheid van een steengroeve werd vlakbij het beruchte nazi concentratiekamp gebouwd door de Duitsers in WWII. Kort na de aansluiting van Oostenrijk werd het kamp opgericht, als eerste buiten het “oude” Rijk. De stenen zouden dienen voor de Hitlersteden Berlijn en Linz. Het zou uitgroeien van een van de meest vreselijke kampen die de nazi’s zouden oprichten en de overlevingskansen waren allerminst groot.

Vandaag de dag kun je een goed beeld krijgen van het kamp met z’n groeve; er staan nog vele barakken en gebouwen uit die tijd overeind en binnen wordt d.m.v. menig informatiepanel uitgelegd wat hier tijdens de oorlog gebeurt is. De informatie is grotendeels in het Duits maar je kunt o.a. een Engelse audioset krijgen of een tour nemen. Ook wordt er een informatiefilm over het kamp herhaald.

In het nevenkamp “Gusen” als ook in de "euthanasie-inrichting" Hartheim werd met gas gedood. Vanuit het hoofdkamp Mauthausen ontwikkelde zich in de loop der tijd, in toenemende mate sinds het jaar 1943, een heel systeem van buitenkampen, in die de gevangenen werden verdeeld en waar ze op de eerste plaats tot werkzaamheden voor de wapenproductie werden gedwongen. De systematische uitbuiting van de gevangenenarbeid leidde maar oppervlakkig tot betere gevangenschap omstandigheden voor de gevangenen.

Speciaal in de laatste oorlogsmaanden werd de situatie in het concentratiekamp Mauthausen door het hopeloos overvol maken van het kamp en de steeds slechter wordende verzorging steeds meer precair. Vele gevangenen zijn nog na hun bevrijding in de lazaretten overleden aan de gevolgen van de schade aan hun gezondheid die zij door hun gevangenschap hadden opgelopen. De overlevenden van het kamp zien zich ook tientallen jaren daarna altijd nog geconfronteerd met een verlies van een groot deel van hun leven.

ACTUEEL:

Op 05 Mei 2013 heeft president “Heinz Fischer” van Oostenrijk een nieuw museumcomplex geopend op het terrein van het vroegere concentratiekamp. Twee permanente exposities en een nieuwe gedenkplaats voor de slachtoffers geven een beeld van het leven in het kamp, waar vele Joden en tegenstanders van de nazi's van uitputting stierven bij het werk in de granietgroeve.

Onder de omgekomenen waren alle Joodse mannen die in februari 1941 in Amsterdam bij een razzia waren opgepakt. De razzia was de aanleiding voor de Februaristaking.

Naam : Gasthof Goldener Anker (2009)

Adres : Hofgasse 5

Prijs : 28,50 euro (single)

Tel.nr. : 77 10 88

E-mail : goldeneranker@nusurf.at

Inhoud:

Een hartstikke leuk hotelletje in het centrum in een gezellige straat. Je kunt beneden in het restaurant ook eten – ontbijt is inclusief en wordt ook in die gezellige bar beneden geserveerd. De kamers zijn beetje oubollig maar wederom sfeervol en gezellig ingericht. Ik had een eigen wc en douche.

Je moet wel vroeg boeken voor de goedkoopste kamertjes want het is een populaire plek en hotel.

Naam : Camping Linz (Pichlingersee)(2022)

Adres : WienerstraBe 937

Prijs : 7,50 euro pp, 6,50 euro plek, 2 euro belasting (hoogseizoen)

Tel.nr. : +43 (0)732 305314

Website : www.camping-linz.at

Inhoud:

Het verzorgde campingterrein ligt naast de Pichlingersee, een fijn meer voor watersport en zwemmen. Linz vind je 13 km verderop: goed te doen met auto of fiets, en er is een bushalte op 500 m van de camping. Het kost 2,60 euro om naar het centrum te reizen.

De camping ziet er netjes uit, hoewel er weinig voorzieningen zijn (op het prachtige sanitair na). Er is wel een gezellig (separate) restaurant waar je lekker onder de parasols een biertje kan drinken. Internet is wel aanwezig maar niet heel goed. Zoals gezegd het sanitair is prima; je kunt hier ook wassen en drogen. De camping wordt echter vooral gebruikt als doorreiscamping.

Er zijn 2 tentplekken, allebei niet zo groot. De ene ligt aan de openbare weg, de andere is hopelijk nog niet klaar (leek wel een industrieterrein). Er zijn wel meerdere picknicktafels aanwezig. Twee huisjes waar je kunt schuilen als het gaat regenen.

Indien je geïnteresseerd bent in de WWII en wat dit voor resultaat/consequenties heeft gehad in de stad Linz met z’n bevolking is het verstandig om een boekje over de WWII op te halen bij het informatiecentrum.

Hierin staat een kaartje waarop de “stolperstein” plekken staan die overal in de stad aanwezig zijn.

film

"El Fotografo de Mauthausen" - (2018; 6,7)

In WW2 wordt een communistische Catalaanse fotograaf gevangen gezet in het concentratiekamp Mauthausen. Daar moet hij werken in het fotolaboratorium.

Wat de nazi's echter niet weten, is dat Boix zich ten doel heeft gesteld zoveel mogelijk van de gruwelijke gebeurtenissen in het kamp te fotograferen.