ACHTERGRONDINFORMATIE - Nepal

* Bijgewerkt t/m 2014 - wijzigingen voorbehouden

De Nepalezen zijn heel behulpzaam, vriendelijk en tolerant naar bezoekers en ze proberen het iedereen naar de zin te maken. Respecteer hun gewoonten en gebruiken. Men schudt niet elkaar de hand bij een begroeting, maar door de handpalmen voor de borst tegen elkaar te plaatsen en 'namaste' te zeggen. De snelheid en efficiency waarmee in Nepal geleefd wordt, lijkt in niets op Nederland. Door de geïsoleerde ligging heeft Nepal bijzondere omgangsvormen, die voor een westerling ingewikkeld lijken. Zo laten Nepali’s graag lange stiltes vallen in een gesprek. Dit betekent niet dat zij zich ongemakkelijk voelen, maar het is een normaal onderdeel van het contact. Verder is het gebruikelijk om eerst te weigeren als mensen iets te eten of drinken aanbieden. Wijs nooit met je voet naar een ander. Stap ook nooit over iemand heen die op de grond ligt. Voeten worden gezien als onrein. Het contact tussen mannen en vrouwen is gelijkwaardig, maar wees voorzichtig met het geven van complimentjes over het uiterlijk. Nepalezen schudden vaak met hun hoofd als ze ja bedoelen en knikken ja als ze nee bedoelen. Dit kan soms verwarrend zijn. Het is niet gebruikelijk dat een echtpaar of een stel de liefde voor elkaar in het openbaar toont. Als u voor uw gastvrouw of gastheer een presentje hebt meegebracht, dan wordt dit onuitgepakt weggeborgen. In Nepal vindt men het niet passend om presentjes uit te pakken in de aanwezigheid van de gever. In Nepal speelt religie een belangrijke rol en vrijwel overal wordt u hiermee geconfronteerd. Belangrijke bezienswaardigheden zoals paleizen, musea, forten, tempels en kloosters zijn ontstaan door de verschillende godsdiensten. Nepali’s gaan regelmatig naar de tempels om geschenken aan de verschillende goden te geven. Vraag altijd toestemming om een Hindoetempel te bezoeken. Als u om een tempel of stoepa loopt, loop dan altijd met de wijzers van de klok mee. Het aanraken van religieuze beelden is niet toegestaan.

Het kastensysteem

Het kastensysteem, wat voortkomt uit het hindoeïstische gedachtegoed, bestaat uit vier kasten: Brahmanen (priesters), Chetri’s (krijgers en heersers), Vaisya’s (handelaren en boeren) en Sudra’s (ambachtslieden en landarbeiders). De brahmanen vormen de toplaag en zijn de behoeders en uitleggers van het hindoeïstische dharma. Veel brahmanen bekleden functies in de politiek, op overheidskantoren of zijn geldwisselaars dan wel grootgrondbezitters. Echter niet alle hedendaagse brahmanen zijn welvarend. Net als veel van hun landgenoten, zijn de Nepalese brahmanen vaak gewoon boer. De chetri’s staan een trede lager. Hun taak is regeren en verdedigen. Ook het Nepalese koningshuis behoort tot deze kaste. Veel chetri’s zijn werkzaam in het zakenleven van Nepal. De twee hoogste kasten slagen erin vrijwel alle belangrijke politieke instellingen in het land te domineren. De vaisya’s werken als kooplieden of als boer op het platteland. De sudra’s worden beschouwd als de onderste laag van de samenleving en hebben bijna altijd dienstbare beroepen als kleermaker, smid of muzikant. Ook onreine beroepen als slager of straatveger vallen binnen deze kaste. De etnische bevolkings-groepen (die hieronder uitgebreid worden toegelicht) zijn in de praktijk niet hindoeïstisch gezien hun achtergrond en gewoonten, maar worden officieel wel onder het kastensysteem geschaard. Zij vormen een belangrijk onderdeel van de samenleving en behoren tot de middelste kaste. 

In de hindoeïstische samenleving worden blanken in principe beschouwd als ‘kastelozen’. Dit is de reden waardoor er voor een buitenlander (net als voor mensen uit een lagere kaste) beperkingen kunnen gelden. Bijvoorbeeld het niet mogen betreden van de keuken, in het huis van hindoes uit een hogere kaste. Status en rang spelen een belangrijke rol in de Nepalese samenleving. De sociale hiërarchie wordt onder andere vorm gegeven door het kastenstelsel, ook al is het officieel afgeschaft. Bij een ontmoeting tussen Nepalezen is het een gewoonte om elkaars positie in de maatschappij te bepalen, te beginnen door naar elkaars naam en geboorteplaats te vragen. De achternaam geeft aan tot welke kaste men behoort. Die kaste bepaalt grotendeels het persoonlijke leven, waaronder het beroep en de positie in de samenleving. Aan de hand van de verkregen informatie worden de aanspreekvormen aangepast, evenals het taalgebruik en gedrag. Hoewel dit geschetste beeld vroeger zeker van toepassing was en er sprake was van onderdrukking, is hier verandering in gaande. Discriminatie op grond van kaste is verboden en wordt bestraft volgens de Nepalese wet. 

• De tijdrekening in Nepal geschiedt volgens een maankalender;
• Een klein minibusje die mensen lokaal vervoert noemt met in Nepal een “tempo”;
• Uit het Gurung-gebied komen de beroemde Gurkhasoldaten die bij het Britse leger dienen. Zij staan bekend als zeer trouw en blijven overeind tijdens de meest erbarmelijke omstandigheden.

De uitvoer omvat vooral tapijten, katoenen kleding (textiel), jute en juteproducten, rijst, specerijen, hout, thee, en  andgemaakte (artistieke) voorwerpen.

Himalaya gebergte en de Mount Everest, de Maoïsten (communisten), het oog van Kathmandu en de befaamde Ghurka soldaten.

Laat de maanden juni t/m midden september links liggen bij het plannen van je reis en je kans op regen is tot het  minimum beperkt. De kou en hevige sneeuwval in de wintermaanden zijn alleen geschikt voor de echte diehards. Wie zonder extreme uitdagingen wil genieten van Nepal kiest voor de periode maart t/m mei of oktober.

Nepal is een super-goedkoop land vooral voor eten, drinken, overnachtingen en transport. Kijk alleen uit met “tours” en up-market toeristen restaurants, hotels en cafés. Ook tickets voor bezienswaardigheden kunnen oplopen zeker omdat er verschillende prijzen voor (westerse) toeristen wordt geregeld en lokale mensen.

Nog meer films:

• Les chemins de Katmandou (1969; 6,0)
• Basantpur Yodha (1992; 8,3)
• Farther Than the Eye Can See (2003; 8,2)
• The Night train to Kathmandu (1988; 6,4)
• Little Buddha (1993; 6,0) oa gefilmd in Bakthapur
• Muna Madan (2003; 8,4)
• Sold (2014; 7,6)
• Disaster on K2 (2009; 8,3)
• Unmistaken Child (2008; 7,7)
• Himalaya - l'enfance d'un chef (1999; 7,5)
• Manakamana (2013; 6,7)doc
• Sherpa (2015; 8,2) doc

• www.explorenepal.com
• www.food-nepal.com
• www.go2kathamandu.com
• www.nepal.com
• www.trekinfo.com
• www.visitnepal.com