Bagan tour

Tours - Myanmar

waar te overnachten:

Het tempelcomplex van Bagan is verschillende km2’s groot en is heel belangrijk dat je van tevoren uitmaakt waar je een hostel boekt en hoe je het complex gaat bekijken. Op je gemak wandelen in de hitte door het mulle zand zonder kaart of doel is geen optie hier.

Eerst zul je uit moeten maken waar je gaat slapen:

Oud Bagan
Nieuw Bagan
Ngaung U

Voor backpackers is de laatste de beste (en goedkoopste) optie – hier zijn een aantal backpackershostels aanwezig, restaurants en theehuizen.

Daarnaast is de bootjetty vlakbij (op loopafstand) aanwezig en kun je je verder reis boeken bij een reiskantoor of hostel. Helaas is er een nieuw modern busstation gebouwd op zo’n 5 kilometer buiten de stad (nog verder dan het vliegveld). Ook ligt het op zo’n 3 kilometer van de eerste bekende grote tempels. In Nieuw Bagan zitten veelal de duurdere hotels en Oud Bagan wordt naarmate de jaren verstrijken een museum.

opties om te bezoeken:

Daarna zul je moeten beslissen op wat voor soort manier je het complex wilt bezoeken:

Natuurlijk kun je meerdere opties gebruiken over meerdere dagen of zelfs op dezelfde dag als je wilt. Allen hebben voor- en nadelen die ik hier even op een rijtje zet.

1) Paardenwagen: er rijden meer als 200 paard- en wagens rond en eigenlijk is dit HET vervoermiddel om je in Bagan van tempel naar tempel te doen bewegen. Je zit onder een afdakje (tegen de zon), het paard en wagen zijn prima geschikt om door het mulle zand te rijden over de centrale vlakte.

Goed voor het milieu, goed voor de koetsier en goed voor jou want je gaat op je gemakje waarbij je (als je gelukt hebt) gratis een gids hebt. Je kunt zelfs nog wat dingen opzoeken/nalezen onderweg. De koetsier zorgt voor z’n eigen eten en drinken dus daar heb je niets mee van doen. Nadelen zijn dat je afhankelijk bent van de koets (en koetsier) en de prijs: 18.000 voor een koets.

Tenslotte kan het een probleem zijn als je met drie of meer mensen bent want dat past niet (of je moet twee koetsen nemen).

2) (Elektrische) fiets: dit is een perfect transportmiddel als je alleen bent en/of je totaal onafhankelijk wilt zijn. Er kan op de E-bike (zoals ze dat hier noemen) iemand achterop maar dan zit je tegen de rug van je chauffeur aan te gluren. Niet zo gezellig.

Daarnaast is het wel lekker om niet te peddelen in de bloedhitte en het zand op de midden vlakte en kan je dus alles doen. Ook ben je heel flexibel en je kunt stoppen wanneer en waar je wilt.

Tenslotte heb je de fiets de hele dag dus je kunt met gemak de zonsondergang ergens kijken en dan naar “huis” toerijden. Op de gewone fiets zit vaak geen licht, je benen zullen moeten lijden gedurende de dag met de hitte van de zon en het zand maar kans dat deze “stuk” gaat is een stuk minder (op een lekke band na) en natuurlijk is het gezond, goed voor het milieu en zeer goedkoop. Prijs E-bike per dag = 4000 K, gewone fiets 1.500 K.

3) Tour/taxi: eigenlijk wil ik deze opties niet ‘ns noemen want dit zijn geen opties voor budgetreizigers.

4) Luchtballon: Je schijnt voor 300 USD een uur boven Bagan te kunnen vliegen (van Ngaung U naar Nieuw Bagan) met zonsopgang. Ik heb er geen gezien maar deze schijnen al weken/maanden vantevoren te zijn uitverkocht. Ze vliegen met zonsondergang.

duur van je verblijf:

Als je echt in tijdnood bent kun je de grootste en belangrijkste tempels in een dag bekijken. Je moet dan wel van ’s morgens vroeg weggaan (op een e-bike) en dan ben je ’s avonds na zonsondergang terug.

Of je hebt genoten van je dag (i.p.v. je te hebben druk gemaakt of je alles wel gezien hebt) is een tweede. Ik zou een ieder aanraden tenminste twee volle dagen te blijven en te genieten van deze unieke plaats.

Het is een groot complex en het verdient je tijd.

Je kunt met je ticket vijf dagen blijven (al heeft niemand mij gecontroleerd al die dagen) en ik zou je aanraden om niet als een dolle in een dag al die tempels af te rennen maar twee of drie routes te maken en deze te combineren.

tips:

Er zijn grote en kleine tempels; er zijn belangrijke en minder belangrijke tempels, er zijn tempels met wandschilderingen en niet. Daarnaast heb je nog andere dingen zoals musea, de stadjes en dorpjes met mogelijkheden tot het bekijken van traditionele dingen en de stadsmuur. Tenslotte kun je ook nog een boot tour maken over de Irrawaddy rivier naar bijvoorbeeld “grottempels”.

Het lijkt mij prima mogelijk om twee tot drie dagen een perfecte mix te maken van verschillende dingen om te bekijken. Een middagje in een theehuis vertoeven of een ijskoud glas “Mandalay” bier zijn ook prima middelen om je reis te vervolmaken.

Deze tip geld voor heel veel dingen en sites maar misschien wel in het bijzonder voor Bagan en Myanmar. Dit land veranderd heel snel door de verschrikkelijke grote en snelle toename van het toerisme. Dit zou Bagan weleens heel erg kunnen gaan beïnvloeden waar ik eigenlijk geen enkele twijfel over heb. Gelukkig is de site nu onderdeel van “UNESCO” die zware regels opstelt voor hun peperdure investeringen die je zeker terug ziet op de site. Een daarvan is de campagne om geen plastic en andere troep achter te laten.

Nu nog kun je mensen die wonen en werken op de site zien glimlachen, zwaaien en je mag foto’s van ze nemen. Maar het gebedel van kinderen om geld en de verkoop van ansichtkaarten, (gekopieerde) boeken en andere souvenirs neemt nu al de overhand tot irritatie van sommige toeristen. Daarnaast kun je nu nog arbeiders aan het werk zien tussen de tempels door, op sommige stukken zandweg rijd je nog alleen en hoor je alleen het gekwetter van vogels.

Tenslotte is het nog heel goed mogelijk om een aantal tempels te bezoeken waar alleen een slaperige hond je vriend is. Ik denk (lees: vrees) dat dit de komende jaren gaat veranderen. Tempels zullen worden afgesloten, paden en wegen overvol raken met toeristen, het geluid zal toenemen van scooters en misschien zal paard en wagen worden vervangen door de e-bike en zullen de zandpaden verdwijnen.

Nu al staat er een oerlelijke toren op het complex waaruit “rijke” toeristen de zonsondergang kunnen bekijken. Misschien gaan ze straks wel geld vragen om op een tempel dit spektakel te gaan zien. Als je de kans hebt ga dan NU! (en dit heeft geen betrekking op de politieke situatie die natuurlijk ook zomaar weer kan veranderen in dit land).

Hitte en keuzes maken

Ik hoef (denk ik) niet meer te herhalen dat het tussen 12:00 en 14:00 snikheet wordt en je bent beter in een tempel plaats kunt nemen en/of kan gaan lunchen. Aan de andere kant – dit doet iedereen en dit kan een reden zijn om juist NU iets te gaan bezoeken.

Een andere bekende tip is om HEEL vroeg weg te gaan van huis zodat het nog lekker fris is buiten en nog niet zo druk. Dit geld minder voor de namiddag want een ieder wil de zonsondergang zien hier. Daarna wordt het natuurlijk snel donker en zul je (als je op de fiets bent) naar huis toe moeten.

Het is ondenkbaar dat je alle tempels kunt zien en dat wil je ook niet (geloof mij). Je zult een keuze moeten maken want anders krijg het “tempelcomplex” syndroom en kun je geen tempel meer zien. Zie boven voor een goede mix.

Wat aan te doen op zo’n dag? Dat ligt er helemaal aan op wat voor manier je gaat en hoe laat je weggaat en terugkomt. Op de fiets zijn dichte schoenen fijner (en veiliger) maar vervelend want je moet ze elke keer uitdoen als je een tempel bezoekt. Sandalen en slippers zijn daarvoor het handigste. Let wel op de zon en verbranden dus een op- en afritsbroek si ook handig.

’s Morgens is het frisjes op de fiets en scooter dus dan kan je iets om je heen doen wat je ook weer kunt gebruiken tegen de zon. Een paraplu is dan geen overbodige luxe al staat het niet echt “cool” als man zijnde. Tenslotte is daar de kledingvoorschriften; geen spaghettibandjes en niet te korte broeken. Ook is het beleefd je pet of hoed af te zetten in de tempels.

Je kunt er niets aan doen maar kijk uit voor de duizenden vliegjes als je teruggaat ’s avonds naar je hostel.

wat mee te brengen:

Water (dit kun je op veel plekken kopen);
Zonnebril;
Zonnecrème;
Pet of zonnehoed of “cap”;
Een goede map want de tempels staan lang niet overal goed aangegeven;

Ook handig is:

Een snack (er zijn verkopers met koek en je kunt bij de grote tempels koffie en thee krijgen maar ook rijst met kerrie)
Fototoestel;
Geld (voor een snack, water, souvenir of lunch)
Je “Bagan” ticket.