ALGEMENE INFORMATIE - Mexico

* Bijgewerkt t/m 2007 - wijzigingen voorbehouden.

Klimatologisch kan Mexico verdeeld worden in de oostkust, de westkust en de Centrale Hoogvlakte. Ook is het klimaat sterk afhankelijk van de hoogte waarop men zich bevindt. Rekening houdend met het bovenstaande kent Mexico globaal gesproken twee seizoenen, het droge seizoen in de winter, van oktober tot mei, en het regenseizoen in de zomer, die van mei tot oktober duurt, met een piek in juli en augustus. Alleen in het uiterste noordwesten, rond Tijuana kent een mediterraan klimaat met veel regen in de winter. Mexico als geheel kan als aride of semi-aride gekenschetst worden doordat 80% van het land minder dan 800 mm neerslag krijgt. Het seizoen van de orkanen aan de oostkust begint in juni maar is het hevigst in september.

Mexico grenst in het noorden geheel aan de Verenigde Staten. In het zuidoosten ligt het kleine land Belize. In het zuiden Guatemala. In het oosten ligt de Golf van Mexico terwijl in het oosten juist de de Grote Oceaan is. Enkele eilanden behoren tot Mexico.

Mexico is ongeveer 50x groter dan Nederland. 

De Mexicaanse grondwet definieert Mexico als multiculturele natie gebaseerd op de inheemse bevolking van het land. Hoewel er geen officiële tellingen van worden bijgehouden, gaan de meeste schattingen ervan uit dat zo'n 75% van de bevolking mesties is, een vermenging tussen Europeanen en indianen. 14% is indiaan en 10% is blank (veelal van Spaanse afkomst) en 1% van Afrikaanse of Aziatische herkomst. Het is moeilijk een schatting te maken omdat vroeger de Spaanse veroveraars en de latere immigranten zich sterk met de inheemse bevolking hebben gemengd. Deze schatting berust daarom op een combinatie van de gesproken taal met andere culturele en materiële aspecten. De staten met het hoogste percentage inheemse bevolking zijn Yucatán (59%), Oaxaca (48%), Quintana Roo (39%), Chiapas (28%), Campeche (27%) en Hidalgo (24%). De blanken vormen wel een minderheid, maar hebben nog altijd een onevenredig overwicht in welvaart en politieke invloed.

De dichtstbevolkte gebieden van Mexico zijn het centrale hoogland, waar de meeste steden liggen, het noordoosten en de stedelijke gebieden aan de Amerikaanse grens. De zuidelijke regenwouden, de noordelijke woestijngebieden en het schiereiland Neder-Californië zijn het dunst bevolkt.

Mexico is zowel een belangrijk immigratie- alsook emigratieland. De overgrote meerderheid van de Mexicanen in het buitenland woont in de Verenigde Staten. Sinds de beide wereldoorlogen stond de Amerikaanse regering het werven van Mexicaanse arbeiders toe, en werd ook illegale migratie getolereerd om de lege arbeidsplaatsen die door de oorlog waren ontstaan in te vullen en in te spelen op de toenemende vraag naar arbeidskrachten. In de jaren 50 van de 20e eeuw poogde de Amerikaanse regering de migratiestroom stop te zetten en deporteerde een groot aantal illegale immigranten, maar de emigratie van Mexicanen naar de Verenigde Staten bleef doorgaan. Vanaf de jaren 90 is de migratiestroom fors gaan groeien; in de census van 2000 gaven 20 miljoen inwoners van de Verenigde Staten een Mexicaanse afkomst op. 

Mexico is over het algemeen een zeer bergachtig land met daartussen smalle dalen waar landbouw mogelijk is. Ca. 80% van het land is bedekt met bergen en maar liefst 26% van het land heeft een hellingspercentage van 25% of meer. De Centrale Hoogvlakte of Mesa Central (ook wel Meseta de México) neemt drievierde van Mexico in en wordt begrensd door de Sierra Madre Oriental (voortzetting van de Rocky Mountains), de Sierra Volcánica Transversal en de Sierra Madre Occidental (voortzetting van de Amerikaanse Sierra Nevada). Deze hoogvlakte wordt doorsneden door heuvels, dalen en bergketens. De hoogte varieert van 1500 meter in het noorden tot 2500 meter in het zuiden. De met naaldwouden bedekte Sierra Madre Occidental loopt vanaf de grens met de Verenigde Staten evenwijdig aan de westkust naar het zuiden en de Sierra Madre Oriental loop evenwijdig aan de oostkust. Veel canyons van de Sierra Madre Occidental zijn 1500 tot 2000 meter diep, zoals de Baranca del Cobre in de staat Chiapas. Ten westen van de Sierra Madre Occidental ligt een savannegebied met grote, geïrrigeerde landbouwvalleien.

Mexico is een van de zeventien megadiverse landen, met meer dan 200.000 verschillende soorten herbergt het 10 tot 12% van 's werelds biodiversiteit. 

Er leven meer dan 1000 soorten vogels in Mexico, waarvan ongeveer 750 soorten in het regenwoud. Op het beschermde eiland Contoy komt de witte flamingo voor en een andere bijzondere vogel is de Mexicaanse gaai. Verder leven er ongeveer 60 soorten kolibries. Het eiland Contoy is een van de belangrijkste vogelreservaten in het Caraïbisch gebied. In de tropische regenwouden komen ara's en toekans nog veel voor, maar de prachtige quetzal wordt met uitsterven bedreigd. De monarchvlinder leeft in de zomer in het noorden van de Verenigde Staten en Canada. Tegen het einde van de zomer migreren ze zuidwaarts en op 1 november punctueel arriveren ze in het dorpje Angangueo in de deelstaat Michoacán. Gedurende de winter blijven ze daar, sterven op een gegeven moment, maar hun nakomelingen reizen weer noordwaarts en deze cyclus herhaalt zich jaar in jaar uit. Er zitten soms zoveel vlinders in de bomen dat takken ervan doorbuigen!

In de noordelijke woestijnen komen nog sporadisch wolven voor. De coyote of prairiewolf daarentegen komt nog wel veel voor. Andere woestijndieren zijn hazen, konijnen, dassen, slangen insecten en hagedissen. Het zijn bijna allemaal nachtdieren die gejaagd worden door de rode lynx of bobcat. De groene en de zwarte leguaan zijn kamhagedissen(iguana) die door hun schutkleur nauwelijks opvallen. Ze kunnen tot twee meter lang worden. Bijzonder is de basilisk of "Jezus Christus-hagedis", die over water kan lopen.

In de zuidelijke tropische regenwouden komt de zeldzame jaguar nog voor, samen met de verwante ocelot, de margay en de jaguarundi. Een bijzonder roofdier is de zilvergrijze poema of zilverleeuw die nu alleen nog in de bergen voorkomt.

In en rond Mexicaanse rivieren en meren leven vele soorten schildpadden. o.a. de reuzenzeeschildpad caguama. Deze omgeving is ook het jachtgebied van alligators en krokodillen. Van de vele vissen kunnen de bijzondere zwarte baars en de regenboogforel genoemd worden. Het grootste Mexicaanse zoogdier is de Midden-Amerikaanse tapir. Miereneters, gordeldieren en neusberen komen veel voor en leven op de bodem van het regenwoud. In de bomen leven o.a. boomstekelvarkens en verschillende soorten apen waaronder brulapen. Het vulkaankonijn is beperkt tot enkele gebieden op de Popocatépetl en aangrenzende bergen en is zeer sterk in aantal afgenomen.

Voor de kust van Baja California zijn van januari tot half maart grote groepen grijze walvissen te zien die hier o.a. hun kalven ter wereld brengen. Verder leven in de zeeën rond Mexico o.a. dolfijnen, roodvissen, goudmakrelen, barracuda's, roggen, zwaardvissen, dolfijnen, marlijnen, inktvissen, tonijnen en haaien (o.a. stierkophaai, citroenhaai en verpleegsterhaai) Vele soorten koraalvissen leven rondom de koraalriffen en in de lagunes. 

Ongeveer 2.500 soorten worden door Mexico's wetgeving beschermd. 170.000 km² van het land is beschermd als natuurgebied, waaronder 34 biosfeerreservaten, 68 nationale parken en vier natuurlijke monumenten.

De vijf grootste steden in Mexico zijn: 

1. Mexico stad *            : 23.000.000 inwoners
2. Guadalajara              :   4.000.000 inwoners
3. Monterrey                  :   3.700.000 inwoners
4. Puebla                      :   1.900.000 inwoners
5. Ciudad Juarez          :   1.400.000 inwoners

* = hoofdstad

Mexico (Estados Unidos Mexicanos) is een federale democratische republiek met een grote autonomie voor de afzonderlijke staten. Dit alles is vastgelegd in de grondwet uit 1917, die sinds die tijd vele malen geamendeerd is. De president (sinds 2012 Enrique Pena Nieto) staat aan het hoofd van de uitvoerende macht. Hij wordt tijdens directe verkiezingen voor hoogstens één periode van zes jaar gekozen. Het kabinet bestaat uit vijftien ministers, drie staatssecretarissen en een procureur-generaal. De president is een machtig man want hij benoemt de minsters zelf, maar kan bijvoorbeeld ook gouverneurs ontslaan.

De wetgevende macht berust bij het parlement (Congreso de la Unión), bestaande uit een Senaat (Cámara de Senadores) met 128 leden (4 per staat), gekozen voor zes jaar, en een Kamer van Afgevaardigden (Cámara de Diputados) met 500 leden, waarvan er om de drie jaar 300 gekozen worden volgens het districtenstelsel en 200 volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging uit lijsten van kandidaten ingediend door geregistreerde partijen. 

Er is kiesrecht voor alle burgers van achttien jaar en ouder, voor gehuwden vanaf 16 jaar. Vrouwen hebben pas kiesrecht sinds 1953.

Volgens de census van Mexico is 95,2% van de Mexicanen christen. Het overgrote merendeel daarvan, 88% van de totale bevolking, is katholiek. Dit aantal neemt langzaam af. De Katholieke Kerk heeft een grote invloed op de samenleving in Mexico. Dit komt onder meer tot uiting in de Mariaverering. In de staten Jalisco, Aguascalientes en Guanajuato ligt het aantal katholieken boven het landelijk gemiddelde. Vooral in indiaanse gebieden is het katholicisme in Mexico vaak sterk syncretisch, vermengd met inheemse tradities. 6,3% van de bevolking is protestants of belijdt een andere niet-katholieke christelijke religie, een aantal dat toeneemt. Vooral in de staten Campeche, Chiapas en Tabasco wonen veel protestanten, vooral de evangelische varianten zijn populair in Mexico. 3,5% van de Mexicanen gaf aan geen religie te hebben, het merendeel in het zuiden. Ongeveer 0,9% vulde geen religie in, het merendeel daarvan waarschijnlijk protestanten of mensen zonder religie.

Vele heiligdommen en documenten zijn bij de verovering van Tenochtitlán, de toenmalige hoofdstad, door conquistador Cortés en zijn manschappen verwoest. De rooms-katholieke missie begon in 1522 en maakte het "werk" af door alle overblijfselen van de godsdienst van de oorspronkelijke bewoners te vernietigen. In 1859 werd in de grondwet vastgelegd dat kerk en staat gescheiden moesten zijn. Deze grondwet werd in 1917 herzien en bevatte toen zelfs uitgesproken anti-kerkelijke bepalingen, die pas sinds 1934 genormaliseerd zijn. In de grondwet van 1917 werd de kerk in feite alle politieke macht ontnomen. Artikel 130 luidde als volgt: "De wet erkend geen religieuze verbanden die bekend staan als kerken". De kerk mocht geen eigen onroerend goed meer bezitten en ook eigen scholen en kranten werden verboden. Al deze maatregelen leidden in 1926 tot de zogenaamde "Cristero-opstand", een bloedige guerrillastrijd gevoerd door fanatieke katholieken, die pas in 1929 neergeslagen werd. Tekenend voor de verhouding tussen godsdienst en staat is het feit dat Mexico pas in 1993 diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan aanknoopte.

De populairste sport is het voetbal. In de hoogste afdeling worden jaarlijks twee seizoenen gespeeld. De twee kampioenen komen vervolgens tegen elkaar uit in een grote finale. Honkbal is de tweede meest populaire sport, gevolgd door boksen, worstelen, wielrennen, tennis, Amerikaans voetbal en taekwondo. De nationale sport van Mexico is charrería, dat als een vorm van rodeo kan worden gezien.

Het is het meest succesvolle Noord-Amerikaanse land en één van de zes Amerikaanse landen die in de top 30 staan van de FIFA-wereldranglijst, met als hoogst genoteerde Uruguay op de vijfde plaats. Mexico was één van de deelnemende landen op het eerste Wereldkampioenschap voetbal in 1930. Het werd in de eerste ronde uitgeschakeld. In totaal nam Mexico 14x deel aan een WK. Het land bereikte de kwartfinale van een WK-eindronde in 1970 (toen het met 4-1 tegen Italië werd uitgeschakeld) en 1986 (toen tegen Duitsland, de latere finalist werd verloren in de verlenging), de jaren dat het toernooi in eigen land werd georganiseerd. De afgelopen jaren kwalificeerde Mexico zich telkens maar kwam niet verder dan de tweede ronde.

Sinds 1993 nodigt de CONMEBOL landen uit andere confederaties uit om deel te nemen aan de Copa América. Mexico is vanaf 1993 elke keer uitgenodigd. In 1993 en 2001 haalde het de finale.

Bekendste (ex) spelers zijn Hugo Sanchez, Fransisco Fonseca en Cuauhtemoc Blanco.

Chivas geldt als een van de populairste en succesvolste voetbalclubs van het land. De club is eigendom van de Mexicaanse zakenman Jorge Vergara, die ook Deportivo Saprissa (Costa Rica) en Chivas USA (Verenigde Staten) bezit. Bij Chivas spelen, net als bij Saprissa, alleen spelers uit eigen land. De aartsrivaal van Chivas is Club América. In juni 2005 versloeg Chivas in de kwartfinale van de Copa Libertadores de Argentijnse grootmacht Boca Juniors. In Guadalajara werd het 4-0 voor Chivas, waarna de return in Buenos Aires op 0-0 eindigde. Atlético Paranaense uit Brazilië was in de halve finale echter te sterk voor Chivas.

De Mexicaanse keuken is grofweg een samenvoeging van de Azteekse, Maya en de Spaanse keuken. De keuken van de Azteken was grotendeels op maïs gebaseerd. Daarnaast gebruikten zij ingrediënten zoals bonen, aardappelen, chilipeper, papaja's en ananas. Toen de Spaanse veroveraars in het Aztekenrijk arriveerden brachten zij hun eigen gerechten en ingrediënten mee. Na verloop van tijd werden beide culinaire keukens gecombineerd zodat de Mexicaanse keuken ontstond. Chocolade stamt ook uit de Meso-Amerikaanse keuken en heeft zich na de komst van de Spanjaarden over de wereld verspreid. De Mexicaanse keuken wordt gekenmerkt door flink gekruide gerechten. Veel van deze gerechten werden al tijdens de pre-Columbiaanse periode gegeten. Onder andere tamale (gestoomde schil van maiskolf met vleesvulling), tortilla, taco, guacamole en mole komen uit de Mexicaanse keuken (de bekendste soort is de mole poblano), maar ook chocola is oorspronkelijk uit Mexico afkomstig. Vaak is wat in het buitenland als Mexicaans geserveerd wordt in werkelijkheid Tex-Mex, uit het grensgebied met de Verenigde Staten.

Zeer bekende hoofdgerechten uit de Mexicaanse keuken zijn: Burrito, Chili con carne, Enchilada, Nachos, Picadillo, Quesadilla en Tostada.

Andere zijn:

• Ceviche - in limoensap gemarineerde vis.
• Carnitas - kleine stukje varkensvlees, geserveerd met tortillas en gebakken bonen.
• Huevos rancheros - gebakken eieren met tomatensaus op tortillas met gebakken bonen.
• Pollo pibil - kiprollade met kruidige saus.
• Chilaquiles - kleingesneden stukjes tortilla, die samen met uien en groene chili in hete olie worden gebakken. Het wordt opgediend in een tomatensaus met knoflook en bedekt met geraspte kaas.
• Elote - maïskolf. 

-------------------------------------------------------------------------------------

Bekende Mexicaanse dranken/merken zijn natuurlijk Tequila  dat traditioneel puur gedronken wordt met een likje zout, gevolgd door een beet in een limoen.

Andere bekende dranken zijn: Tia Maria, Kahlua (likeur met koffiesmaak), pina colada, Mezcal (heldere llikeur van cactusplant) en de biermerken Corona en Sol. Superior, Bohemia en Crown worden in Mexico gebrouwen. Ook is daar het goedkope “aguardiente”. Mexicaanse wijn is nog niet op een dusdanig kwaliteitsniveau dat het kan worden geëxporteerd. Momenteel bestaan er negen grote wijngebieden. Baja California is de meeste bekende. De echte kwaliteitswijnen zijn in Mexico erg prijzig.

In plaats van koffie drinkt men in Mexico ook wel chocolademelk. Cafe de Olla is koffie met kaneel. Ook frisdranken en aguas frescas zijn populair. Maar “jugo” (vruchtensap) is misschien wel het lekkerste.

Het kraanwater is niet drinkbaar.