ACHTERGROND INFORMATIE - Marokko

* Bijgewerkt t/m 2015 - wijzigingen voorbehouden.

De familie is misschien wel het belangrijkste aspect van de Marokkaanse samenleving en voor buitenlanders is dat vaak even wennen. Voor een Marokkaan komt de familie vóór werk, vriendschap, relaties en soms zelfs voor het huwelijk. Voor moslims is het een plicht de ouders te gehoorzamen en veel Marokkanen nemen dit heel serieus. De oma’s zijn de opperhoofden van de familie’s. Haar wil is meestal wet en haar wil wordt ten alle tijden gerespecteerd. Bij haar wordt iedere avond koffie gedronken en de kinderen regelen alles voor haar. Om te kunnen trouwen, bijvoorbeeld, moet de bruidegom (hoe oud hij ook is) eerst zijn ouders om toestemming vragen. Als zij toestemming hebben gegeven, moet hij – met de ouders in zijn gevolg – zijn toekomstige bruid thuis gaan bezoeken en haar ouders om toestemming vragen. Daarnaast wordt rijkdom niet zo zozeer sec gezien als iets wat jij bezit maar hoe je het verdeelt over je familieleden. Wel moet aangemerkt worden dat dit fenomeen langzaam maar zeker iets veranderd en dan met name in de grote (Westerse) steden. Naast de status van familie is educatie een belangrijke peiler van hoe “rijk” je wel niet bent. Er is niet één bepaalde houding tegenover buitenlanders, maar in het algemeen zijn Marokkanen zowel zeer gastvrij als zeer nieuwsgierig. Het Arabische woord marhaba, dat je regelmatig zult horen, betekent ‘welkom’. Als zij horen dat er een nieuwe buitenlandse inwoner is, zullen de meeste Marokkanen je met open armen verwelkomen en je hulp bieden of je bij hen thuis te eten uitnodigen. Deze gastvrijheid strekt zich soms zelfs uit tot toeristen en is, over het algemeen, zeer oprecht bedoeld. Als je even op bezoek komt dan mag je niet weg voordat je gegeten hebt.  Er wordt meteen thee voor je gezet, de lekkerste lekkernijen worden voor je gehaald bij de bakker. Voor een buitenlander kan dit overweldigend zijn, maar het is ook zeer de moeite waard. Als je in Marokko aankomt als wederhelft van een echtpaar, zul je merken dat vriendschap sluiten niet zo moeilijk is. Je zult dan waarschijnlijk genoeg collega’s of zakenpartners hebben die eveneens getrouwd zijn en weten wat je nodig hebt. Deze mensen kunnen je helpen zonder zich af te hoeven vragen of dat wel gepast is. Ongetrouwde buitenlanders echter, zullen het lastig vinden de dynamiek achter de man-vrouwenverhouding in Marokkaanse vriendschappen te begrijpen. Traditioneel zijn mannen en vrouwen in islamitische culturen niet strikt van elkaar gescheiden, maar het is niet gebruikelijk om vrienden van het andere geslacht te hebben. Het verschil tussen getrouwd en niet getrouwd zijn is in Marokko een stuk groter dan in onze Westerse beschaving. Vaak is het dat dingen zoals handkussen, echt zoenen of drinken in het openbaar wel gewoon geaccepteerd wordt in kleinere kring. Door de wet mogen dingen verboden zijn maar in Marokko kun je daar gemakkelijk mee omgaan.  

De bevolking van Marokko is erg trouw aan hun land. Mensen die willen emigreren zijn volgens het Marokkaanse koningshuis zelfs verplicht hun Marokkaanse nationaliteit te behouden. Indien de emigrant ervoor kiest de nationaliteit aan te nemen van het land waarin hij of zij gaat wonen, moet dit gepaard met de Marokkaanse nationaliteit. Marokkanen zijn hierdoor de enigen die een dubbele nationaliteit kunnen bezitten. Het verschil in Marokko is groot; er zit een gapend gat tussen oudere Berber vrouwen die in kleine dorpjes of stadjes in de bergen of bij de woestijn wonen in Zuid Marokko en de jeugd die in Casablanca, Tanger of Rabat is opgegroeid en veel Westerser is en hoger opgeleid. De prijzen zijn hoger in de grote steden, jeugd heeft minder respect voor ouderen, religie is minder belangrijk en alles gaat veel sneller. Vrouwen maken kans op en hoge aanstelling in een internationaal bedrijf. Mensen uit de steden spreken een andere taal, reizen veelvuldig en geven een hoop geld uit aan kleding, mobiele telefoons of een auto of motor.   

Afdingen is echt een manier van leven in Marokko. Europeanen en Amerikanen staan vaak verbaasd als ze zien dat alles – nu ja, bijna alles – onderhandelbaar is, van een bos wortelen tot mobiele telefoons en kleding. Voor Marokkanen is afdingen een kunstvorm, een spel en een middel tot sociaal contact. En als een koper denkt afgezet te zijn, is dat zijn eigen schuld, want dan heeft hij niet goed afgedongen! Als je een goede koop wilt afsluiten, is het belangrijk enkele onderhandelingsregels te leren. Een van de regels is dat je niet te veel belangstelling moet tonen voor het artikel dat je echt wilt – toon als je een idee wilt krijgen van de prijzen in plaats daarvan belangstelling voor een ander, goedkoper artikel.

• Marokkanen kopen over het algemeen alleen iets als we het met de prijs eens zijn. Wij zouden zelfs kunnen afdingen in de zeeman waar de prijzen over het algemeen vast staan. Dat betekent afdingen!
• De oma’s en opa’s krijgen van de kleinkinderen een kus op de voorhoofd of een kus op hun hand. Een teken van respect;
• In Marokko hebben veel (grotere) steden een historisch centrum en een nieuwe stad. Deze laatste (ville nouvelle) zijn veelal door de Koloniale Fransen naast het Islamitische centrum gebouwd;
• Eten is heel belangrijk in Marokko; het hoort bij de geboorte van een kind, de dood, een verjaardag en omdat dingen zijn zoals ze zijn;
• Kif (of kief) is de tegenhanger van onze eigen “nederwiet”;
• Marokkaanse mensen zijn echte schoonmakers – meestal is een dag van de week schoonmaakdag en echt alles wordt dan onder handen genomen;
• Een klein stadsminibusje heet hier een “collectivo”;
• De nummers van adressen staan voor de straat i.p.v. Europees erachter;
• In de oude medina’s  (bazaar’s) dragen de lastdieren (auto’s kunnen er niet komen) speciale schoentjes gemaakt van oude autobanden – dit geeft ze veel betere grip op de gladde stenen;
• Het is heel normaal in Marokko om een gezamenlijke taxi te nemen; als je alleen gaat betaal je dus in principe voor 4 of 5 personen; als je wacht kun je dit delen;
• Hoewel cosmetica en sieraden in Marokko even gewoon zijn als in alle andere landen, wordt het niet als gepast beschouwd er veel te dragen. Goud is teken van rijkdom en zowel mannen als vrouwen dragen het, ondanks het feit dat de koran het verbiedt voor mannen. Berbersieraden zijn meestal gemaakt van zilver en zijn zowel bij toeristen als Marokkanen in trek;
• Je moet betalen voor je bagage in de bus in Marokko;
• Iets wat heel veel wordt gegeten in Marokko is suiker – in de thee gaan talloze suikerklontjes en ook zijn de Marokkanen gek op Marokkaanse zoetigheid;
• De Westelijke Sahara is door Marokko in 1976 geannexeerd.

De belangrijkste exportartikelen zijn fosfaat, citrusvruchten, visconserven, geknoopte tapijten en confectie.

Kasbah’s, tajine, de fes, berbers (oorspronkelijke bewoners), woestijnen (chebbi’s), afdingen en grote groepen emigrerende mensen.

Koning Mohammed VI, Mounir El Hamdaoui (voetballer) en Mohammed VI (de huidige koning).

Marokko is misschien ietsje duurder dan je in eerste instantie zou verwachten. Vooral overnachtingen in Marrakesh, Casablanca en bijvoorbeeld de Koningsteden kunnen nogal oplopen. Openbaar vervoer is goed te doen en ook het eten en drinken kun je zo goedkoop maken als je zelf wilt. Ook het bezoek aan musea en andere bezienswaardigheden kunnen oplopen. Misschien is het beter om niet alles in te gaan maar te kiezen. Let op je fooien in Marokko.   

• Bus                          : gemiddeld 15 Dinar per uur
• Hostel (double)        : 120 tot 180 Dinar

De beste reistijd voor Marokko is april, mei, augustus en september. De tropische hitte wordt in Marokko in toom gehouden door de bergketens en de Atlantische Oceaan. Het land is daardoor het hele jaar door goed bereisbaar, maar de gematigde temperaturen in voor- en najaar zijn het meest geschikt voor een actieve vakantie. Tussen december en februari kun je ook je ski’s pakken en van de besneeuwde toppen in het Atlasgebergte genieten. Vermijd hartje zomer het binnenland in verband met de hoge temperatuur.

• Casablanca (1942; 8.6);
• The Wind Horse (2002; 6,6);
• Alyam Alyam (1978; 7,1);
• Le coiffeur du Quartier des Pauvres (1982);
• Exit Marrakech (2013; 6,2);
• Morocco (1930; 7,3);
• Hideous Kinky (1998; 6,1);
• Babel (2006; 7,5);
• A Thousand and One Hands (1973; 6,9);
• Badis (1990; 6,8);
• The Man Who Knew Too Much (1956; 7,5);
• El Cherqui (1974)

• www.oncf.ma;
• www.al-bab.com/maroc;
• www.amazigh-voice.com;
• www.tourism-in-morocco.com/index_en.php;
• www.maghrebarts.ma;
• http://wsahara.net