ALGEMENE INFORMATIE - Mali

* Bijgewerkt t/m 2013 - wijzigingen voorbehouden

Mali kent drie seizoenen: de regentijd, de Afrikaanse winter en de warme tijd. Het regenseizoen loopt van juni tot en met september, in die periode valt er meer neerslag dan in Nederland, echter in een korter tijdsbestek. De luchtvochtigheid loopt op tot honderd procent. Ten noorden van de lijn Mopti-Timboektoe-Gao valt weinig neerslag, terwijl de regens in het zuiden en de Sahel regio bijzonder hevig kunnen zijn. De gemiddelde temperatuur ligt tussen de 30º C en 40º C. De Afrikaanse winter is van oktober tot en met februari. De temperaturen liggen dan iets lager dan in de regentijd, vooral in het noorden waar het ’s nachts kan afkoelen tot rond het vriespunt. De warme tijd is van maart tot en met mei, de temperatuur kan oplopen tot boven de 45º C. Van december tot en met maart kan een bloedhete woestijnwind, de harmattan, vanuit het noordoosten waaien. Deze wind kan vooral vanwege de stofstormen het openbare leven langer lamleggen.

Mali wordt volledig afgesloten van de zee en wordt begrensd door Algerije en Mauritanië in het noorden. Niger ligt in het oosten terwijl Burkina Faso, Ivoorkust en Guinee de grens vormen. Tenslotte grenst Mali met Senegal in het westen.

In Mali leven verschillende bevolkingsgroepen:

De Bambara (32%), Maliniké (7%) en Soninké (9%):

De Bambara is de grootste bevolkingsgroep van Mali. Deze stam is voornamelijk actief als akkerbouwers in centraal en zuid-Mali. De bevolking van deze stam zijn gematigde islamieten. Veel oude gebruiken en rituelen zijn verloren  gegaan, omdat de bevolking vrij modern is. Van de oude muziek van de Bambara is echter veel overgebleven. De muzikanten, griots of jali's, die deze muziek maken staan hoog in aanzien. De Maliniké en Soninké zijn ook twee grote bevolkingsgroepen, maar kleiner dan de Bambara. Deze twee stammen wonen in het westen van Mali. Deze drie stammen samen worden ook wel de Mandé genoemd, de stichters van de grote west-Afrikaanse rijken.

De Bozo:

Het is erg waarschijnlijk dat de Bozo-stam de oudste is van Mali. Het volk van deze stam bestaat uit vissers en botenbouwers. De religie van deze stam is Islamitisch. Deze stam woont in langgerekte dorpen langs de oevers van de rivier de Niger.

De Peul (14%):

Deze stam bestaat uit mensen die leven als veehouders. De stam leeft rond de Niger-delta. Doordat andere stammen ook landbouw activiteiten gingen ondernemen werd de Peul in verdrukking gebracht.

Dit gebeurde vanaf de 18e eeuw. De Peul heeft zich hiertegen verzet door middel van heilige oorlogen, jihads. De Peul heeft islamitische staten gesticht. De bekendste is Masina met de hoofdstad Djenné.

De Songhai (7%):

De Songhai is een bevolkingsgroep die voornamelijk leeft in het oosten van Mali. Ze leven rond de steden Timboektoe, Gao en Hombori. Tegenwoordig leven deze mensen van de akkerbouw, terwijl ze vroeger vissers en nijlpaardjagers waren. Gewassen die door de Songhai verbouwt worden zijn vooral gierst, songhum en rijst in de natte seizoenen.

De Touareg (7%):

De Touareg is een volk wat behoort tot de Berbers. Deze stam leeft in het noorden van Mali, in het woestijngebied. Dit volk leeft als veehouder en trekt als nomaden door de woestijn. Ze spreken een Berber-taal genaamd Tamasheq. Net als de andere volken zijn de Touareg islamitisch. Wel heeft de Toeareg enkele afwijkingen op het islamitische geloof. De vrouw neemt in deze stam een belangrijke plaats in. De Touareg zijn ook monogaam. De mannen van de stam zijn gesluierd en de vrouwen niet, in tegenstelling tot andere islamieten.

De Moren:

De Moren zijn Arabieren die rond de stad Timboektoe in het grensgebied tussen Mali en Mauritanië leven. Het zijn nomaden en trekken met hun vee door de Sahara en de Sahel.

De Dogon:

Dit is het bekendste volk van Mali. Ze leven langs de rotswand de Falaise de Bandiagra. Er is bijna geen invloed van het christendom of de islam binnen deze stam. Ze geloven in één god, Amma. Heilige dieren, zoals het luipaard, de krokodil en de vos komen ook voor bij deze stam. Deze stam leeft nog volgens een traditionele levensstijl. Één van deze tradities is de besnijdenis van zowel jongens als meisjes. De Dogon zijn echte akkerbouwers. Er worden vooral gierst, sorghum, tomaten en uiten verbouwd. De meeste producten zijn voor eigen gebruik, maar de uien worden verhandeld. Een traditioneel product van de Dogon is 'dolo'. Dolo is een gierstbier, en wordt zelfs door de kinderen gedronken. Naast landbouw heeft deze stam ook vee. De kuddes vee worden verzorgd door de Peul, omdat de Dogon dit werk minderwaardig vinden. Binnen de Dogon-stam is er een hiërarchische verdeling tussen groepen. Het belangrijkste zijn de landbouwers, gevolgd door smeden, wevers en leerbewerkers. Mannen en vrouwen trouwen alleen met elkaar als ze uit dezelfde groep komen. Tussen groepen worden er geen huwelijken gesloten. 

In het noorden van Mali ligt de Sahara die voornamelijk bestaat uit woestijn of semiwoestijn. Hier komt weinig flora  voor en is vrijwel onbewoonbaar. Door langdurige droogten, erosie en wind breidt de woestijn zich verder naar het  zuiden uit. Veel flora en fauna gaat hierdoor verloren. Het land is voornamelijk vlak, het hoogste land is de Adrar des Iforhas aan de grens met Algerije. Dit hoogland in de Sahara bevat veel wadi's (droge valleien) waar vroeger rivieren vloeiden. De hoogste berg van het land is de Hombori Tondo (1155 meter). Richting zuiden gaat de Sahara over in de Sahel, een gebied dat zich kenmerkt door steppe- en savannebegroeiing in de natte periode en half woestijn in de droge periode. In het steppegebied groeien vooral veel grassoorten. Er groeien ook struiken en bomen die goed tegen de droogte kunnen. Er groeien acacia's, cram-cram en apebroodbomen of baobabs. De baobab bomen kunnen wel 15 meter hoog worden en hebben dikke stammen. In het noorden van dit gebied komen veel open plekken voor bedekt met hier en daar een doornstruik. Het zuiden van Mali is bedekt met savannes en de drie grote rivieren van het land. Ook groeien er langs de rivieren struiken en bomen. De savannes bestaan uit struikgewas en lage bomen. De savanne bestaat de begroeiing uit meer variatie. Er komen cailcedra-bomen, nitta-bomen, sheaboter-bomen en mango-bomen voor.

De dierenwereld van Mali heeft de toerist niet zo veel meer te bieden. Met name het grote wild wordt sterk bedreigd door de toenemende droogte en de oprukkende woestijn. De mensen hebben alle plaatsen waar nog water te vinden is, ingenomen. Bovendien jaagt de lokale bevolking op praktisch alles wat beweegt. Verder zijn er maar een paar natuurreservaten waar de dieren zich relatief veilig kunnen voelen. Het meest wild komt dan ook voor in het westen en zuiden van het land. Dieren die in Mali leven zijn: olifanten, leeuwen, antilopen, giraffen, buffels, krokodillen en nijlpaarden. Mali staat meer bekend om zijn grote aantallen runderen, schapen en geiten. De twee belangrijkste rundersoorten zijn zeboes en taurines. De zeboe komt in de gehele Sahel voor en wordt ook voor werkzaamheden gebruikt. De taurine is een stierachtig rund en komt meer voor in het zuiden en op de savannes. Het Sahelschaap en de Guineese geit worden gehouden voor het vlees, Macina-schapen voor de wol en de Sahelgeit is een goede melkproducent. In de woestijngebieden is de kameel natuurlijk een bekende verschijning. Wat vogels betreft kan men in Mali nog steeds zijn hart ophalen. Naar schatting vliegen er vijf miljard trekvogels naar de Sahara. Er komen in Mali honderden soorten voor (ca. 650), met name langs de Niger, maar ook in het noordelijke Timboektoe. In de rivieren en meren van Mali komen ca. 200 soorten vis voor, waaronder de heerlijke "capitaine" en verder karpers, hondshaaien, en verschillende soorten meervallen.

De vier grootste steden van het land zijn in chronologische volgorde:

1. Bamako *        1.000.000 inwoners (* = hoofdstad)
2. Mopti                  120.000 inwoners
3. Segou                   97.000 inwoners
4. Kayes                    96.000 inwoners

Op 12 mei 2002 werd president Konaré opgevolgd door de onafhankelijke kandidaat en voormalig luitenant-kolonel Amadou Toumani Touré, de architect van de vrede en hervormingen in 1992. In april 2007 werd Touré voor een tweede termijn verkozen. Onder zijn bewind werd Mali vaak gezien als het goede voorbeeld van democratie in West-Afrika.

De islam is de dominante godsdienst, deze wordt aangehangen door 90% van de bevolking. Ongeveer 9% van de bevolking hangt traditionele godsdiensten aan en ongeveer 1% het christendom. Ondanks de grote oslimmeerderheid is er vrijheid van godsdienst. Veel van de traditionele religies hebben ondanks alle verschillen een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Ze geloven in één God, terwijl zij hun voorvaderen beschouwen als bemiddelaars voor God en als beschermers van de levenden. De gave van voorspellen, om onheil te bestrijden en genezing te vorderen. Het belang van bloedoffer, dat zorgt voor de verbintenis tussen mens en bovennatuur. En de overgangsrituelen, die mijlpalen en bijzondere gebeurtenissen markeren: zwangerschap en geboorte, het bereiken van volwassenheid, huwelijk en dood. De West-Afrikaanse islamitische bevolking is over het algemeen minder streng in de

leer dan de Noord-Afrikaanse. Gesluierde vrouwen zie je nauwelijks en het drinken van alcohol is wijd verbreid. De zuiverste vorm van islam zie je bij de woestijnvolken de Touareg en de Moren. Bij alle islamitische volken nemen de maraboets een belangrijke plaats in. Maraboets zijn heilige mannen die als een soort intermediair optreden tussen het volk en Allah. In Mali staan maraboets tijdens het leven in groot aanzien, dit in tegenstelling tot Noord-Afrikaanse landen waar dat pas na hun dood het geval is. Malinese moeraboets houden zich bezig met het voorspellen van de toekomst, het uitspreken van vloeken en het uitvoeren van rituele genezing. De zwarte Malinezen in het zuiden hebben ook animistische trekken. Volgens animisten is alle materie ‘bezield’ en huizen er geesten in ieder mens, dier en voorwerp. Vele honderden geesten wonen in bossen, rivieren en heuvels. Het tevreden stellen van geesten is een integraal onderdeel geworden van het leven. Tatoeages en gezegende amuletten moeten geluk brengen of beschermen tegen kwade invloeden. Wie bezeten is door de duivel of een kwade geest, gaat naar een sjamaan, medicijnman of geestenbezweerder.

Veruit de meest populaire sport in Mali is voetbal dat een nationale obsessie werd toen het land werd uitgekozen om de host te zijn van de in 2002 gehouden Afrika cup. De meest steden hebben een professionele of semiprofessionele voetbalclub al komen de grootste clubs voornamelijk uit de hoofdstad.

In Mali begint de dag met koffie, thee, stokbrood, boter en jam. Een overblijfsel uit Franse kolonisatie. Lunch en diner bestaan voornamelijk uit vlees of vis met frietjes, sperziebonen of erwten. Salade, spaghetti en rijst met tomaten- of pindasaus (riz sauce) staan ook op het menu. Typisch Malinees voedsel is ‘to’, gierstepap die met tomaten- of pindasaus wordt gegeten. In de noordelijke provincies staat vooral couscous op de menukaart. Vegetariërs kent men niet. Meestal laat men het vlees weg of biedt men als alternatief een ei aan. Je kunt allerlei goedkope gerechten kopen variërend van gefrituurde yamchips, oliebolletjes en bijvoorbeeld poffertjes gemaakt van gierst. Uiteraard mag de gegrilde vis (vooral nijlbaars) niet ontbreken; dit wordt captaine genoemd. Als dessert serveert men meestal fruit zoals watermeloen en mango. In Bamako en de toeristenplaatsen zijn naast de Afrikaanse restaurants (stalletjes of kraampjes) ook restaurants met een Europese of Aziatische keuken.

DRINKEN:

ranken als koffie, thee, frisdrank, flessen water en bier zijn vrijwel in iedere stad voldoende te koop. In Mali kun je beter geen water uit de kraan drinken, overal zijn flessen drinkwater, bier en frisdrank te koop. In Dogon land moet je zeker het “Millet bier” en de bissap proeven.