ALGEMENE INFORMATIE - Italië

* Bijgewerkt t/m 2015 - wijzigingen voorbehouden.

Het grootste deel van Italië heeft een mediterraan klimaat met warme zomers en zachte winters. In het noorden is het kouder dan in het zuiden.

Ook heeft het weer dan lokaal een zeer wispelturig karakter, zoals bijvoorbeeld aan het Gardameer waar het begin mei de ene dag 13 graden en zeer nat kan zijn en twee dagen later het hoogzomer lijkt met zonnig weer en temperaturen van vijfentwintig graden of zelfs nog iets hoger. Het klimaat is daar enigszins vergelijkbaar met dat in België en Nederland, maar met koudere winters en warmere zomers. In de Alpen en de Apennijnen heerst een pool/hooggebergteklimaat en valt er vaak sneeuw.

De winters in Italië zijn mild in het zuiden en centrale deel van het land. Op Sicilië is het nog warmer en valt er minder neerslag.

Italië grenst in het noord- en westen aan Frankrijk en in het noorden aan Zwitserland en Oostenrijk. In het noordwesten ligt Slovenië. De rest van het langwerpige land wordt omringd door verschillende zeeën. Te weten de Tyrreense Zee in het westen, de Middellandse zee in het zuiden en de Ionische en Adriatische Zee in het oosten. De eilanden Sicilië, Sardinië en Elba en nog een aantal kleinere eilanden behoren ook tot Italië. 

Er zijn naar schatting zo'n 100 miljoen Italianen of mensen van Italiaanse afkomst waarvan er zo’n 60 miljoen in Italië zelf wonen. De overige 40 miljoen zijn voor het overgrote deel Italiaanse emigranten en hun nakomelingen die naar Noord of Zuid Amerika zijn vertrokken of naar West Europa. 

Al jaren heerst er een groot probleem in Italië m.b.t. de illegale immigratie. Duizenden immigranten uit hoofdzakelijk Albanië, Turkije, Libië en Tunesië willen hun geluk beproeven in Europa waarbij Italië vaak als springplank wordt gebruikt. Er zijn inmiddels contracten met deze landen gesloten om verdere immigratie in te dammen. Ook is er in 2009 een nieuwe immigratiewet goedgekeurd door het Italiaanse Parlement. Deze maakt van illegale immigratie een strafbaar vergrijp. Het illegaal verblijven in Italië wordt bestraft met een boete die kan variëren van €5000 euro tot €10.000 en daarnaast wordt de persoon in kwestie ook het land uitgezet.

Ongeveer 75% van Italië is bergachtig of heuvelachtig en ruwweg 20% van het land is bebost. Er zijn smalle stroken van laagland langs de Adriatische kust en de delen van de Tyrreense kust in het oosten.

In het noorden van het land liggen de bergketens de Alpen en de Dolomieten. De Po is veruit de belangrijkste rivier in het land – hij stroomt in het noorden van het land in de brede en vlakken Povlakte, het meest vruchtbare land van Italië met o.a. veel graan.  Er bevinden zich ook een aantal grote meren in het noorden waarvan het Como en Garda meer het bekendste zijn.

Vanaf de stad Genua in noordwest Italië strekt de bergketen de Apennijnen zich uit tot de stad Napels in het zuiden.

Italië “bezit” ook een aantal vulkanen waarvan de Etna de bekendste en de meest actiefste in Europa en zelfs de wereld is. Deze bevind zich op het eiland Sicilië. Daarnaast kennen wij allemaal de Vesuvius vlakbij Napels.

Italië bezit weinig natuurlijke rijkdommen en voert bijna al zijn olieproducten in. Er zijn momenteel 22 nationale parken in het land die zo’n 5% van het totale landoppervlakte innemen. 

Bijna alle dieren die in Nederland leven, komen ook in Italië voor. Maar er zijn ook een aantal dieren die niet bij ons voorkomen. In de bergen van de Alpen komen de gems, de steenbok en de Alpenmarmot voor.  Daarnaast komen er in de heuvels en bergen van de Apennijnen wilde zwijnen voor.  Ook komen de hier het stekelvarken, de wolf, beer, steenarend en de zwaardvis voor. 

Naast deze “grote” dieren zijn er nog talloze vogels en andere (zoog)dieren aanwezig in Italië. Te denken valt aan de “aasgier”, de alpenkraai, de moerasschildpad, de toornslang, tonijn, aspisadderdolfijnen en een aantal haaien- en hagedissoorten voor. 

De vijf grootste steden van het land zijn in chronologische volgorde:

1. Rome *          2.700.000 inwoners
2. Milaan           1.700.000  inwoners
3. Napels           1.150.000  inwoners
4. Turijn             1.100.000  inwoners
5. Genua               900.000 inwoners

* = hoofdstad

Volgens de grondwet is Italië een parlementaire republiek met zowel een president en een premier. De Raad van Ministers, die door de premier wordt geleid moet het vertrouwen van het parlement hebben. Het staatshoofd is de president, die in een gezamenlijke zitting door het parlement wordt gekozen.

De president heeft gelimiteerde bevoegdheden. Sinds 2006 is Giorgio Napolitano president van Italië terwijl Mario Monti in 2011 Silvio Berlusconi is opgevolgd als premier.

Veruit de meeste Italianen zijn rooms-katholiek al is dit sinds 1984 niet langer de staatsgodsdienst. Het Rooms-katholicisme heeft nog altijd heel veel invloed op de Italiaanse cultuur al gaat een derde van deze groep niet langer naar de kerk. Er zijn een aantal protestantse minderheden in het land en er zijn vanaf 1960, toen de immigratie op gang kwam, veel religieuze minderheden. 

Voetbal is de belangrijkste sport in Italië. Het nationale voetbalelftal is vier maal (in 1934, 1938, 1982 en 2006) wereldkampioen geworden. Italië was in het tweede WK ooit, in 1934, gastheer; Mussolini gebruikte het WK als een promotiestunt voor het fascisme, spelers werden tegen de regels opgesteld en aan sommige scheidsrechters zat een luchtje. Dit was het enige WK waar de titelverdediger (Uruguay in dit geval) niet deelnam – zij vonden de reis naar Europa te ver. Via de VS, Spanje en Oostenrijk won Italië met 2-1 van Tsjecho-Slowakije. Vier jaar later in 1938 werd de titel geprolongeerd;  het toernooi werd gehouden in Frankrijk. Nazi-Duitsland had dit toernooi graag willen organiseren. Via Noorwegen, Frankrijk en Brazilië kwam Italië in de finale Hongarije tegen. Er werd met 4-2 gewonnen.

Italië moest 44 jaar wachten op hun volgende beker. Het toernooi was anders ingedeeld; Italië kwam in de tweede ronde in een volgende poule terecht met de Zuid Amerikaanse krachtpatsers Brazilië en Argentinië. Beide landen werden historisch verslagen. In de halve finale werd Polen met 2-0 verslagen. In de finale werd West-Duitsland verslagen met 3-1. Paolo Rossi werd met 6 doelpunten topscoorder. In 2006 kwam Italië via Australië, Oekraïne gastheer Duitsland tegen in de halve finale. Na verlenging werd deze met 2-0 verslagen. Frankrijk werd in de finale na strafschoppen verslagen. Het stond toen nog 1-1. De carrière van Zinedine Zidane eindigde met een rode kaart voor een zware overtreding, een kopstoot op de borst van Materazzi.

De finale ronde van het Europees kampioenschap voetbal 1968 werd gehouden in Italië. Het was na de EK's van 1960 en 1964 het 3e EK voetbal dat gehouden werd door de UEFA. Bij deze derde editie van het EK voetbal werd het knock-out systeem in de voorronde verlaten. IN de halve finale kegelde Italië de Sovjet Unie eruit. De finale werd twee keer gespeeld nadat de eerste wedstrijd zelfs na verlening op de brilstand bleef steken tegen Joegoslavië. Twee dagen later werd het Balkan land met 2-0 verslagen. Italië zou z’n enige nationale Europese beker winnen.

Keeper Dino Zoff wordt nog steeds als grootste Italiaanse voetballer beschouwd. Tijdens het EK 2016 in Frankrijk vertrouwde niemand op een goede afloop van de Azuri’s. Pas toen het sterke België gemakkelijk werd verslagen met 2-0 in de poulefase gingen de Italiaanse kopjes omhoog. Toen ook nog de Europese kampioen Spanje met 2-0 naar huis werd gestuurd in de achtste finale werden de Italianen als favoriet beschouwd. In de kwartfinale werd het erop of eronder tegen wereldkampioen Duitsland. Het zou 1-1 worden en na een nog nooit vertoonde zwakke penaltyserie van twee kanten moesten de Italianen naar huis.

Clubs

AC Milan behoort tot de meest succesvolle clubs van Europa (en Italië); zo won het bijvoorbeeld meerdere keren de Champions League te weten in 1963, 1969 (tegen AJAX), 1989, 1990, 1994, 2003 en 2007. Ook werd de Europacup II 2x gewonnen; in 1968 en 1973 en 3x de UEFA cup (1969, 1989, 1990). Niet minder dan 18x werd de club Italiaans kampioen. Nog steeds worden de drie “grote” Nederlanders (Gullit, van Basten en Rijkaard) die furore bij de club maakte van 1988 tot 1992 Goden in Milaan.

De andere “succesvolle” club uit Milaan is Inter; de club won onder meer driemaal de Champions League (1964, 1965, 2010) en tweemaal de Wereldbeker. Ook Inter won 18x het kampioenschap van Italië. De meest succesvolle club in Italië is Juvuntus met 31 kampioenschappen. Ook won Juvuntus 2x de Champions League (1985 met het “Heizel”-drama) en in 1996 tegen AJAX. Ook werd 1x de Europacup II gewonnen (1984) en 3x de UEFA cup (1977, 1990, 1993). Andere grote Italiaanse clubs zijn de teams uit Rome (Lazio en AS), Fiorentina (uit Florence) en Napels.

Andere sporten: 

Naast het voetbal is wielrennen er bijzonder populair: de Giro d'Italia, de wielerronde van Italië, is samen met de Tour de France en de Vuelta één van de grote drie rittenwedstrijden. Italiaanse renners wonnen inmiddels 10x de Tour de France. Bottecchia in 1924 en 1925, Bartali in 1938 en 1948 en Coppi in 1949 en 1952. In 1960 won Nencini terwijl vijf jaar later Gimondi de beste was. De grote winnaar in dopingjaar 1998 was de Italiaanse klimmer Marco Pantani die ook wel het “olifantje” werd genoemd. Hij won met overmacht zowel de Ronde van Frankrijk als de Ronde van Italië met in beide rondes twee etappezeges.

Voor de Tour was het de eerste Italiaanse overwinning in meer dan dertig jaar. Nadat hij verschillende keren voor doping was geschorst werd hij in 2004 onder nog steeds onder vage verschijnselen dood aangetroffen. De Italianen moesten wachten tot in 2014 Vicenzo Nibali de Tour zou winnen met de Astana ploeg uit Kazachstan. Opgemerkt dat grote concurrenten Froome en Contador waren afgestapt vanwege valpartijen.

 Wat ook populair is in Italië zijn de motorsporten. Vooral de Moto GP, met o.a. “Valentino Rossi”, en de Formule 1, met het Italiaanse automerk Ferrari. 

Italië is zeer bekend om zijn pasta's, ijs en pizza en verder om zijn goede tomaten en olijven. Tevens wordt er veel koffie en wijn gedronken. Elke streek heeft zijn bijzondere culinaire specialiteiten en wijnen waarvan die van Toscane het bekendst zijn. Het eten van Italië valt onder de mediterrane keuken. Zowel in de middag als de avond eet men warm, het avondeten wordt, afhankelijk van de regio, vaak rond een uur of acht gegeten. Deze keuken is zeer gevarieerd en seizoensgebonden.

Er wordt veel belang gehecht aan het gebruik van verse ingrediënten. Elk gebied heeft zijn eigen specialiteiten. De Italiaanse keuken is in vele landen bekend, en wordt wijd geïmiteerd. Internationaal vindt men pizzeria's en in veel huishoudens worden er op de Italiaanse keuken gebaseerde pastagerechten gemaakt.

Een paar voorbeelden van typische Italiaanse specialiteiten: 

• Pizza = Het bestaat uit een bodem van deeg, de pizzabodem, waarop voedingsmiddelen als kaas of analoogkaas, tomaten,      olijven, champignons, groenten en vlees gedaan worden, die doorgaans wordt gebakken in een oven. 
• Macaroni = een soort pasta, gemaakt van tarwebloem (idealiter van durum tarwe) en water.
• Lasagne = een Italiaanse ovenschotel die wordt bereid met dunne pastabladen van circa 10 bij 15 cm.
• Panettone = een goudgele ronde cake, gevuld met sukade, rozijnen en gesuikerde vruchten is al eeuwen het traditionele
•  kerstgebak van Milaan. De populariteit heeft zich inmiddels ook over de rest van het land uitgespreid.
• IJs = (gelato, of meervoud gelati)

Andere veel voorkomende gerechten en ingrediënten zjjn:

• Ravioli, mozzarella, spaghetti en toetjes als tiramisu

Dranken:

Naast de wereldberoemde keuken van Italië zijn ook zijn dranken van wereldklasse. Iedereen kent de Italiaanse koffie in bijvoorbeeld het merk “Illy” wat bij de grootste en bekendste (koffie)restaurants verkocht wordt. Ook de kopjes zijn “Italiaans” versierd. Koffie drinken is een zeer serieuze bezigheid in Italië en vertaald zich in soorten als espresso, machhiato, cappuccino en caffe grande. Maar let op: na het middaguur is het “not done” om nog cappuccino te drinken: dat hoort bij het ontbijt.

Italië is ook een echt wijnland. Van het noorden tot aan het zuidelijk gelegen Sicilië worden druiven verbouwd. Het resultaat mag er zijn en de prijzen per fles zijn in de meeste restaurants meer dan redelijk. Een bekend merk is bijvoorbeeld de “Prosecco”.

En dan tenslotte zijn er nog drankjes die voor- en na het avondeten genuttigd (moeten) worden. Het is typisch Italiaans om voor het eten een aperitivo, aperitief, te nuttigen. Het gaat hierbij in het algemeen om een alcoholisch drankje vergezeld van lekkere hapjes. Een aperitivo is in de eerste plaats lekker en gezellig. Maar een Italiaan zou geen Italiaan zijn, als hij ook aan dit gebruik geen bijzondere, gezonde betekenis hangt.  Ook wordt er na het avondeten gedronken – de digestief. De termen amaro, liquore of digestivo worden vaak door elkaar gebruikt voor alles dat je na het eten kunt drinken en dat volgens de Italianen de spijsvertering helpt. De populairste digestivi is wellicht de Limoncello. Tenslotte wordt er ook bier gedronken – Celtia bier is een bekend merk.