Bethlehem

HOME / Israël / Israël reisverhalen

Ik heb gisterenavond een Amerikaan ontmoet in het hostel hier in Jeruzalem en we hebben besloten vandaag gezamenlijk naar het heilige Bethlehem te gaan. We wandelen naar de Damascus poort waar bussen zouden gaan. Daar aangekomen kunnen we een  bus nemen maar de chauffeur maakt direct duidelijk dat hij niet verder rijdt dan het checkpoint aldaar.

Geen idee hoe ver dat nog is naar onze uiteindelijke bestemming maar we gaan ervoor en stappen in. Het duurt niet lang of we komen bij een grenspost aan en stappen uit. De chauffeur wijst op een stad verderop wat Bethlehem moet zijn. Toch met enige reserve lopen we op de zwaarbewapende militairen af die daar op wacht staan. Ze willen onze paspoorten zien maar vanaf het moment dat ze zien waar ik vandaan kom beginnen ze te lachen en is het ijs gebroken.

De mannen zijn grote voetballiefhebbers en kunnen alle Nederlandse spelers opnoemen. We mogen door.  

Aan de andere kant kijken we op tegen wat ooit een hele muur om de Westelijke Jordaanoever moet worden. Hier bij Bethlehem zijn ze al bijna klaar zo te zien – een hoge muur van 8 meter hoogte die ervoor moet zorgen dat minder zelfmoordenaars de grens overkomen en zich in bussen en openbare plekken in Israël opblazen. Op zich een nobele gedacht ware het niet dat de muur grotendeels op Palestijns gebied zou staan en Israël doet aan landje pik.

Omdat we eigenlijk dat eind niet willen lopen steken we onze duimen op. Tien minuten later hebben we een lift en stappen uit op het hoofdplein te Bethlehem wat ook wel het kribbeplein wordt genoemd.

De oude stad Bethlehem, waar koning David vandaan zou komen, is niet heel groot en het centrum al helemaal niet. We stappen uit op het Manger plein waar het een drukte van jewelste is.

Vreemd genoeg zien we talloze moslims rondlopen te midden van monniken en nonnen in een zee van kerktorens, kapelletjes en Christelijke bezienswaardigheden. Sterker nog er zouden hier nu meer moslims wonen dan Joden of Christenen.

Ik lees dat talloze Palestijnse moslims hier naartoe zijn gekomen na de zesdaagse oorlog van 1967. Er schijnen nog een aantal vluchtelingenkampen rond de stad te liggen. Het is een gezellige boel en de sfeer is gemoedelijk te noemen. Waar wij natuurlijk vooral voor komen is de echte geboorteplaats van Christus te zien. 

Eigenlijk aan het plein ligt de geboortekerk van Jezus, de oudste constante actieve kerk ter wereld gebouwd o.l.v. Romeinse keizer Constantijn in het jaar 326. Wat direct opvalt is de onopvallende façade van deze misschien wel beroemdste kerk ter wereld – het lijkt wel Ottomaans waar we naar kijken. Het tweede is het kleine deurtje; deze schijnt verkleind te zijn door de Kruisvaarders die zo wilde voorkomen dat er naar binnen werd gereden. 

Binnen zien we door het glas beneden een prachtige mozaïeken vloer liggen die nog origineel schijnt te zijn. Aan de linkerzijde staan twee bloedrood met witte rijen columns, ook nog origineel. Recht voor ons is de kleine trap die naar de grot of kelder leidt naar de plek waar ooit de kribbe gestaan moet hebben.

We komen in een kleine ruimte, donker opgelicht door authentieke lantaarns. Een aantal nonnen zijn meegekomen en samen staan we hier voor een 14 puntige ster die de exacte plek aan zou duiden – het heilige der heilige voor Christenen. 

Een kapelletje is ernaast gelegen gewijd aan de komst van de drie wijzen uit het oosten, Kasper, Melchior en Balthazar. Ik ben niet heel gelovig eerlijk gezegd maar moet toch zeggen dat deze plek mij wel iets doet. Er schijnt hier nog behoorlijk wat discussie te zijn, en da’s een understatement, wie hier de scepter zwaait. 

Zo schijnt elke meter en elk object wat je ziet keurig verdeeld te zijn over de verschillende religies – Orthodox, Katholiek en Armeens. Wij wandelen naar buiten op zoek naar een eethuisje voor een ontbijtje.

We wandelen terug naar het plein en besluiten een bus te nemen om de beroemde herdersvelden te bezoeken. Bij het plaatsje Beit Sahour stappen we uit terwijl de chauffeur wijst op een paar velden.

Het is vreemd om hier alleen in een wei te staan en je te beseffen dat het hier was dat de herders de ster zagen boven de stal verderop waar we net een kerk hebben bezocht.

Midden op de velden staan een Italiaanse kerk die speciaal voor ons wordt open gedaan. We schijnen hier ons te vinden in een kleine vallei, Der Er-Ra (Convent van de Herders), met olijfbomen van soms wel 2000 jaar oud. Maar de ondergrondse kerk, gewijd aan de Moeder van God, met de graven van drie van de herders aan wie de geboorte van Christus werd bekendgemaakt hebben wij nooit gevonden helaas.

We kijken wat rond en besluiten dan terug te gaan. Op de weg twijfelen we of we nog teruggaan naar Bethlehem om de zogenaamde melkgrot (daar waar Jezus, Maria en Jozef zich verborgen zouden houden en Maria Jezus melk gaf waar een druppel van morste op een steen die wit uitsloeg) en/of naar de tombe van Rachel. We besluiten dat we genoeg maatschappijleerlessen hebben gehad vandaag en willen terug naar Jeruzalem. 

We liften terug naar de checkpoint, zwaaien naar de mannen en klimmen de bus in die ons terugbrengt.

Vanaf de Damascus poort in Jeruzalem kun je bus 124 of 21 nemen richting Bethlehem tot de grens met de Westelijke Jordaanoever. De afstand van Jeruzalem naar Bethlehem is ongeveer 10 km.

Sommige mensen rijden voorbij de afzetting – andere droppen je bij de checkpoint. Daarvandaan kun je liften of lopen.