(London)Derry

HOME / (Noord)-Ierland / NI bezienswaardigheden

(London)derry is de tweede stad van Noord-Ierland en is vooral bekend geworden door de slachting die plaatsvond in 1972 toen veertien onschuldige demonstranten door Engelse kogels werden gedood. Bloody Sunday zou tot op de dag van vandaag z’n sporen achterlaten.

Ondanks dat de ver achterloopt bij Belfast qua investeringen en vernieuwingen heeft (London) Derry toch een hoop te bieden. In de 16e eeuw werd de stad in z’n geheel ommuurd en deze staat nog grotendeels overeind als enige in het land.

De stad wordt ook weleens de maagdenstad genoemd omdat deze nooit door andere invallers ingenomen is. Ook de poorten zijn nagenoeg ongeschonden. De stad wordt doorschreden door de brede rivier de Foyle waar duizenden Ieren emigreerden vooral naar de VS en Canada. Natuurlijk staan er vele monumenten t.a.v. de vreselijke dag in 1972 in de vorm van muurschilderingen en andere aandenkens.

Tot op de dag van vandaag kun je de nog immer strijd aanschouwen in de stad die door de protestanten Londonderry en katholieken Derry genoemd wordt.

Historische stad (London)Derry:

De ommuurde stad is ontworpen als een Romeins militair kamp met vier grote brede wegen in het midden en vier hoektorens. In het midden staat het indrukwekkende oorlogsmuseum die alle gevallenen eert uit WWI en WWII.

De muren gebouwd in het jaar 1619 rond de historische stad zijn 8 meter hoog en 9 meter dik en zijn een van de weinige goed geconserveerde stadsmuren in Ierland. In totaal kun je zo’n 1,5 km rondlopen op de muren en genieten van de verschillende vergezichten over de stad en rivier.

De vier stadspoorten zijn herbouwd in de 18e en 19e eeuw. Het oudste gebouw binnen de muren is de Columb kathedraal stammend uit de 17e eeuw. 

Een ander prachtig architectuur hoogstandje is het Guildhall gebouw net buiten de muren; origineel werd deze gebouwd in het jaar 1890 en alhoewel dit een replica is uit 1908 vanwege een grote brand heeft dit gebouw niets ingeboet op waarde. Ooit zetelde hier de Londonderry corporatie – reden voor de IRA (het Ierse Republikeinse leger) om dit tot 2x te verwoesten na de slachting in 1972.

Bogside en Fountain:

Ondanks het feit dat van de oude Bogside uit de jaren 60 niets meer over is kun je met een beetje fantasie de oude wijk voor je ogen toveren. Vanaf het (Protestantse) stadsmuren heb je een indrukwekkend panorama over de stadswijk die wereldberoemd zou worden.

In 1969 was de wijk met 33.000 vooral arme werkeloze Katholieken een broeinest geworden van Iers nationalisme. 

Een drie daagse veldtocht resulteerde in een Free Derry waar de IRA de scepter zwaaide. Nadat de wijk tegen de vlakte was gegooid begin jaren 70 stond er nog een gebouw overeind dat tot Free Derry Corner werd omgeturnd. Vooral in Rossville straat kun je meer dan een tiental muurschilderingen aanschouwen die allemaal hun verhaal vertellen over de strijd alhier. 

Er staat een Free Derry monument, een hongerstaking monument, een herdenkingsplaquette voor Bloody Sunday, een museum (in 2015 in her aanbouw) en talloze informatiepanels over de geschiedenis van de buurt. Je kunt ook naar de St. Mary kathedraal, daar waar in 1972 de slachtoffers naartoe gebracht werden.   

De enige protestantse (stads)wijk aan de westkant van de stad (rivier de Foyle) is Fountain. Een met hoge hekken omringde wijk met Engelse vlaggen, prikkeldraad, geverfde stoepranden en lantaarnpalen alsmede foto’s van hoe het ooit was.

Opzienbarend zijn de huizen met geverfde ramen en deuren en de muurschildering waarop de uit de 17e eeuwse kreet No Surrender staat.  

Andere bezienswaardigheden: 

• Het Tower (toren) museum.

Koning James I gaf de stad Derry in 1613 een Koninklijke acte zodat de stad gefortificeerd diende te worden en bevolkt door Protestanten kolonisten.

Ook zou het district en naam veranderd worden in Londonderry. In 1688 werd tijdens de Revolutie in Engeland de protestante Nederlandse prins Willem van Oranje vervangen door de Katholieke koning James II.

De stad Londonderry was de enige garnizoensstad in Ierland niet gehoorzaam aan de Katholieken en deze moest met onmiddellijke ingang ingenomen worden. Een groot Katholiek leger werd gevormd en nam de oostelijke kant van de rivier de Foyle in om Londonderry te omsingelen.

De Katholieken stuurden boodschappers om te praten over voorwaarden tot overgave maar stuurden tegelijkertijd troepen de rivier over om de stad aan te vallen. Legende gaat dat de list werd voorzien en dat een aantal potige jonge jongens vanaf de stadsmuren riepen No surrender. 

Op 7 December 1688 begon de omsingeling van de stad die in totaal 105 dagen zou duren. Er heerste ziekte in de omsingelde stad alsmede werd deze onophoudelijk bestookt met bommen en granaten. Maar de omstandigheden waren niet minder vreselijk bij het aanvallende leger. Toen eindelijk een schip door de barricade brak en de omsingeling ongedaan maakte werd duidelijk dat de helft van de inwoners van de stad was overleden.  

Diaspora van de Ieren

In de 19e eeuw was de stad een belangrijke havenstad waar duizenden Ieren uit vertrokken op weg naar een beter leven in de Verenigde Staten en Canada. 

Ook werd de stad een belangrijke industriestad voor linnen; het schijnt dat de stad uniformen produceerde voor zowel de troepen van het noorden en zuiden t.t.v. de Amerikaanse burgeroorlog.

Nog steeds stuurt Londonderry elk jaar zo’n 12 gratis T-shirts naar de Amerikaanse president. Een eeuw later werd de omsingeling van (London)Derry uit 1688 een symbool van de Ulster Protestanten in hun strijd tegen de Katholieken Ieren. Ook de kreet “no surrender” is tot op de dag van vandaag een veel gehoorde (en geziene) bij de Protestanten. 

In 1968 werd de arme Ierse arbeiderswijk door de extreme IRA omgedoopt tot Free Derry, een no-go gebied voor Engelse politieagenten en leger. Een drie dagen durende slag resulteerde in het sturen van duizenden soldaten uit Engeland. Vier jaar later zou de stad wereldnieuws worden toen tijdens een geweldloze Katholieke demonstratie ontaarde in een ware veldslag – resultaat; 14 Ierse demonstranten dood door Engelse kogels en een evenveel gewonden. 

Operatie Motorman in de zomer van 1972 resulteerde in het innemen van de wijk, het tegen de vlakte gooien van huizen en de wederopbouw van een nieuwe wijk met betere woningen en faciliteiten. 

>> Lees meer informatie over de problemen in Noord-Ierland (The Troubles). 

Het vliegveld ligt zo’n 13 km ten westen van de stad. Ook is er een treinstation gelegen aan de oostzijde van de Foyle rivier met connecties naar o.a. Belfast.

Tenslotte is er een busstation dat in het centrum van de stad ligt – aan de oostzijde van de ommuurde stad.

• Naam : Connect

Adres : Strandroad 51

Prijs : 15 pond (slaapzaal)

Tel.nr. : 0044 (0) 28 71 372101

Website : http://hostelconnect.co.uk

Inhoud:

Gelegen in de drukke straat naar het centrum toe op loopafstand van de ommuurde historische stad en alle andere (Bogside) bezienswaardigheden. Het hostel heeft twee verdiepingen met verschillende soorten kamers. Het is een oud pand dus de vloeren kraken (hout) en het is een allegaartje van meubels en alles.

Dat maakt het wel sfeervol. Personeel is vriendelijk, professioneel en behulpzaam. Sommige plekken zijn niet al te schoon en wat muffig maar het kan er allemaal net mee door. Er is WIFI, een redelijk ontbijt (inclusief) al is het aantal wc’s zeer beperkt.

De bedden in de slaapzaal moeten echt beter want deze zijn 3 hoog en niet stabiel. Er zou bv een persoonlijk lampje, gordijntje, plank bij moeten komen en grotere kluizen voor rugtassen. Er is een keukentje met grote tafel en een openbare TV ruimte.

Je kunt een Bogside wandeltocht maken (6 pond) die je mee nemen naar de belangrijkste plekken van de befaamde dag uit 1972.