Copan (HONDURAS)(Chiquimula)

HOME / Guatemala / Guatemala bezienswaardigheden

Chiquimula is een regionale hoofdstad ooit groot geworden door het verbouwen van tabak en de mijnen. Het is een industriële stad belangrijk voor het district en wordt vaak alleen door toeristen gebruikt als transporthub (van en naar de grens met Honduras). Voor toeristen is er niet zoveel te doen.

Copán was in de klassieke tijd een stad binnen de Mayabeschaving in Meso-Amerika. De overblijfselen van deze stad liggen in het uiterste westen van Honduras, vlak bij de grens met Guatemala.

Copan (HONDURAS):

In het gebied dat nu bestaat uit Zuid-Mexico, Guatemala, Belize en het westen van Honduras, woonden de Maya's. Zij bouwden hier 50 à 70 steden, waar nu nog de overblijfselen van te vinden zijn. Copán in Honduras besloeg 24 vierkante kilometer en had ruim 25.000 inwoners.

Daar het niet de grootste stad was van het rijk is er wel veel van bewaard gebleven, waardoor het nu wel een van de belangrijkste archeologische sites is van Centraal Amerika. De ruïnes die we nu zien op het complex dateren voornamelijk uit de laatste periode van de Maya’s van 650 tot 820. 

De oudere (tempel) ruiines  en tombes liggen verscholen onder de later gebouwde en sommige daarvan kun je nu als toerist bekijken in de tunnels gegraven onder Copan. De site bestaat uit een voornaamste groep tempels; de binnen groep (A) en de “buiten groep (B en C).

Binnen Copan (A):

Als je komt van het bezoekerscentrum en museum is het grote plein (Gran Plaza of Plaza de las Estelas) het eerste grote veld waar je terechtkomt. Dit grote terrein met een aantal kleine lage ruïnes bevat een keur aan grafzuilen van de heersers van Copan. Ze dateren van het jaar 613 v Chr. Tot 738. Ook is hier het graf te vinden van oud archeoloog John Owen die tijdens onderzoek overleed in het jaar 1893.

Als je je wandeling vervolgt naar het zuidoosten van het complex kom je op het balspeelveld uit (Juego de Pelota). Dit is het grootste van de drie velden die hier ooit geweest zijn en is de twee-na grootste in Centraal Amerika. Het veld is smal met schuine wanden. 

Aan de zijkanten staan zes papegaaienkoppen, in plaats van de ringen die bij andere balspeelvelden in Mayasteden werden aangetroffen.

>> Lees hier over bestemming Chichen Itza in Mexico

Vlakbij is het unieke bouwwerk van de hiërogliefentrap (Escalanita de los Jeroglificos)te vinden wat het meest beroemde monument is van Copan. Deze is gebouwd langs een 30 meter hoge piramide. Deze trap is bekleed met de langste tekst van het oud-Amerikaanse continent: meer dan 2000 hiërogliefen zijn in de 72 treden van de trap gekerfd.

Hier is de geschiedenis van de Copán-dynastie te lezen. Door deze hiërogliefen kon een groot deel van de geschiedenis van Copán bestudeerd worden. Ook zijn er sculpturen aangebracht die de verschillende vorsten uit de dynastie verbeelden.

De restauratie van deze trap heeft bijna een eeuw geduurd. De Acropolis was ooit de belangrijkste site van het complex; hier stonden een groep van tempels die dienden voor religie en politiek. Deze waren bestemd voor de adel en koningen van Copan en dit was ook de plek waar ceremonies (o.a. begrafenissen) plaatsvonden. 

Hier zijn ook de ingangen van de tunnel van Rosalila (25m) en Los Jaguares (80m). Onder het huidige complex kun je (achter glas delen zien van tempels van Rosalila en Jaguar al zijn de meest belangrijke dingen geconserveerd in het museum.   

“Buiten” Copan (B en C):

Je kunt als je wilt ook de groepen tempels zien buiten de belangrijkste tempels en bezienswaardigheden (A). De eerste groep is Sepulturas; deze liggen zo’n 2 km ten noordoosten wandelen buiten het eigenlijke complex en zijn te bereiken via een goed aangegeven wandelpad.

Dit moet het terrein zijn geweest waar de adel en koningen resideerden; men schat dat hier zo’n 40 a 50 gebouwen hebben gestaan voor bijna 200 mensen. De belangrijkste ruïne is Palacio de los Bacabs.

Precies tegenover dit complex is Bosque gelegen wat op zo’n 500 meter van de ingang van “A” ligt. Hier is vooral de wandeling langs de vele kleine ruïnes het hoogtepunt. Tenslotte is er het museum van Copan (Museo de Escultura; terwijl in het veld de allerbelangrijkste stukken replica’s (vele grafzuilen) zijn liggen hier de originele vondsten.

Het hoogtepunt is het gekleurde op ware grootte gebouwde replica van de gevonden tempel van “Rosalila” die ontdekt werd in 1989. 

Andere bezienswaardigheden: 

• Twee kilometer voorbij de Mayastad ligt een Hondurees stadje van veel latere datum, Copán Ruinas genaamd. Het dorpje heeft ongeveer 6000 inwoners en leeft hoofdzakelijk van het toerisme. Ook zijn er veel kleine taalscholen waar men Spaans kan leren.

De vallei van de Copán-rivier werd al bewoond in de 12e eeuw v. Chr. Copan, toen Oxwitik genoemd, werd gesticht in een heuvelachtig gebied dat vruchtbaar was door de aanwezigheid van een zijrivier van de Motagua: de Copán. Anders dan de meeste andere grote Mayasteden kampte Oxwitik met een gebrek aan kalksteen die voor de bouw kon worden gebruikt.

Men maakte daarom gebruik van klei, en de weinige kalk die beschikbaar was werd gebruikt om een beschermende pleisterlaag aan te brengen op vloeren en exterieur. Doordat het bestuur lange tijd in handen van eenzelfde dynastie (Xukpi) lag, kwam de stad tot grote economische bloei.

Militaire expansie en overnames zorgden ervoor dat Copan onder verschillende koningen uitgroeide in de 5e eeuw tot een van de belangrijkste Mayasteden. Door de eeuwen heen werden vele prachtige tempels gebouwd in wat wij nu Copan noemen en dit zou zo blijven tot in de 10e eeuw. 

Vanaf het jaar 1000 begon het inwonersaantal sterk terug te lopen. De oorzaak daarvan is niet bekend. Een theorie die steeds algemener aanvaard wordt is dat extreme droogte de oorzaak was van het verval van de Maya, en dus ook van Copán.

Het zou zo kunnen zijn dat de rivier daardoor droogviel en dat de waterreservoirs in Copán niet meer gevuld konden worden.

Ontbossing en regenval

Ook wordt gesproken over een over populatie waardoor de stad niet meer voor zichzelf kon zorgen. Daarbij zouden overstromingen door regenval (door ontbossing) de voedselproductie zodanig aantasten dat mensen verhongerden. Toen in de 16e eeuw de Spanjaarden voet aan land zetten was de vallei door nog maar een handjevol boeren bewoond.

Toen de Spanjaarden Honduras veroverden was de stad Oxwitik al lang door oprukkend regenwoud begroeid. Hoewel de plek lokaal wel bekend was, was het in de buitenwereld onbekend dat de stad bestond. De eerste Europeaan die de ruiines terug zou vinden was een onderdaan van de Spaanse koning in het jaar 1576. Pas in de 19e eeuw werd er gedegen onderzoek gedaan naar de stad.   

In het verleden hebben de ruïnes dienst gedaan als toneel voor politieke achtergronden. In September 2005 werden de ruïnes tot vijf dagen bezet gehouden door lokale Maya Chorti indianen om hun ontevredenheid te laten zien. Geen toerist werd toegelaten op het complex. Zij zouden de directe afstammelingen zijn van de bouwers van Copan en protesteerden over de landhervormingen van de toenmalige regering in Honduras.

Tenminste een leider van deze stam is in het verleden hierdoor gedood. Er leven zo’n 8000 leden van deze stam in de regio onder erbarmelijke toestanden terwijl er handenvol geld worden verdient aan de sites.

>> Lees hier de gehele GESCHIEDENIS van Guatemala

Het busstation van Chiquimula ligt in het noordoosten van het centrum van de stad (11a Avenida tussen de 1e en 2e

straat).

Copan (HONDURAS) – Copan Ruinas – (grens El Florido) – Chiquimula (GUATEMALA): na je wandeling van Copan naar de Copan Ruiines (1,5 km) kun je hier een lokale (mini)bus nemen naar de grens (10km) bij El Florido. Hiervoor betaal je wellicht 15Q en ben je 20 minuten onderweg.

Van de grens moet je overstappen op een andere lokale bus naar Chiquimula; deze rit duurt zo’n 1,5 uur en kost misschien 25Q. Voor de grensovergang (dag visum) betaal je 3 USD.

Chiquimula – Rio Dulce: je kunt elke bus nemen richting Flores en dan langs de weg (bij de brug) uitstappen in Rio Dulce wat exact op de route ligt. De rit duurt zo’n 2,5 a 3 uur en kost rond de Q30.

Om 07:00 gaat er zeker een bus maar ook om 10:00 en 15:00.

Indien je goedkoop wilt overnachten en de volgende dag enigszins flexibel wilt zijn voor het reizen naar een andere plaats is Chiquimula de meest geschikte plaats. Naast het feit dat het vele budget overnachtingsopties heeft is het een belangrijke transporthub plek in de regio.

Dat gezegd hebbende kun je ook goed overnachten in het Hondurese plaatsje Copan Ruïnes (op 1,5 km van Copan site); dit stadje leeft op het toerisme. In El Florido op de grens en 12 km van het stadje was toen op heden weinig tot geen faciliteiten voor het toerisme.

Grensovergang:

Bij de grensovergang bij Flores (ongeveer 1km van het centrum van het stadje) worden alle grensformaliteiten afgerond aan de Guatemala kant. Je laat je paspoort zien, krijgt (wellicht) een stempel en mag dan door. Soms (lees: vaak) vragen de autoriteiten om een kleine bijdrage in USD. Ik heb 3 dollar betaald.

Soms proberen ze dit ook nog ’n keer als je terugkeert. Er is een bank waar je Quetzal (Guatemala) geld kunt wisselen naar USD of Honduras Lemperian geld. Voor veel kun je met Amerikaanse dollars betalen. Bedenk dus hoeveel geld je nodig denkt te hebben voor je tijd in Copan (Honduras).

Er is geen bank aan de Honduras kant. Vele geldwisselaars zullen je tegemoet komen – ze geven (omdat er een bank aanwezig is) een redelijke koers over het algemeen). Je mag officieel 90 dagen in Honduras blijven maar houdt de zeer veranderlijke formaliteiten in de gaten. 

(Praktische) informatie m.b.t. Copan

Er is een bezoekerscentrum, cafetaria en talloze (souvenir)winkeltjes aanwezig op de site van Copan. Naast het museum is er ook een picknick gebied waar je heerlijk kunt lunchen. Het stadje Copan ruiinas ligt op zo’n 1,5 km wandelen (20 minuten). 

Bij het bezoekerscentrum kun je een gids nemen voor tussen de 400 en 700L (ongeveer 25 euro) die groepen tussen de 10 en 20 meenemen het complex in voor een betere uitleg waar alle ruïnes voor dienden en wat de geschiedenis is van Copan.

Entreekosten:

• 280L site (7 euro)
• 280L tunnels (2x)
• 130L museum

Copan is een zeer druk bezochte site en ligt midden in de jungle; om de toergroepen en de grote drukte een beetje te omzeilen is het beste heel vroeg in de ochtend te komen (de site opent om 08:00) of laat in de middag (tot 16:00 is de site open). 

Overdag wordt het ook nog eens erg heet dus vergeet geen zonnebril, zonnecrème en/of een zonnehoed of pet. Ook een paraplu kan helpen.