Compiegne

HOME / Frankrijk / Frankrijk bezienswaardigheden

Compiègne is een stad met een zeer interessante en diverse geschiedenis. Napoleon III zette dit strategische gelegen stadje, waar de rivieren Aisne en Oise bij elkaar komen, op de kaart door er een prachtig kasteel te laten bouwen.

In 1431 hield Jeanne d’Arc zich op in Compiegne – in het uitgestrekte naastgelegen Foret de Compiegne zou zij even later gevangen worden genomen door de Bourgondiërs en worden verkocht aan de Engelsen.

Later zou Napoleon I er een prieel laten aanleggen. In WWI zou hier de befaamde wagon komen te staan waarin de neerbuigende wapenstilstand tussen de Geallieerden en het Keizerlijke Duitse leger tot stand zou komen. Hitler zou in WWII deze wagon weer gebruiken om hetzelfde te doen met de Fransen.

Het kasteel van Compiegne:

Het Kasteel van Compiègne (Château de Compiègne) is gebouwd door koning Karel V, en heeft in de 18e eeuw definitief vorm gekregen onder Lodewijk XV en Lodewijk XVI.

Lodewijk XIV en Lodewijk XV hielden er grote feesten. Ook Napoleon I en Napoleon III hielden er hof. In WWI was hier het Franse hoofdkwartier een tijd gevestigd. Het is nu een museum. Het plein voor het kasteel is de start locatie van de wielerklassieker Parijs-Roubaix.

Het centrum van Compiègne:

Het compacte centrum van Compiègne waar zich ook het kasteel bevind heeft nog een aantal bezienswaardigheden. Ten eerste is daar het stadhuis op het centrale stadsplein. Het stadhuis heeft een gotische gevel en een opvallende klokkentoren. Bij het stadhuis bevindt zich ook het museum De la Figurine Historique. Hierin is onder andere de Slag bij Waterloo met tinnen soldaatjes afgebeeld.

Op de Place du Palais stond eens een kasteel dat al in de zesde eeuw ter sprake kwam. Dit werd oorspronkelijk bewoond door Merovingische koningen, en later door Capetingische koningen. De Sint-Jakobskerk (Église St.-Jacques), 100 meter rechts van het stadhuis, is van oudsher een halte aan de pelgrimsweg naar Santiago de Compostela.

In de veertiende eeuw stagneert de bouw door de Honderdjarige Oorlog. Op 23 mei 1430 is Jeanne d'Arc binnengekomen via een kleine deur om te bidden; dit was de dag voor haar arrestatie in Compiègne. Heden ten dage is deze deur dichtgemetseld. Lodewijk XV herbouwde het kasteel van Compiègne en verfraaide ook de kerk. Lodewijk XIII gaf kroonkandelaars en wandverlichting in bruikleen, welke later door Napoleon III werden geschonken.

De kerkramen komen uit de negentiende eeuw en geven de voornaamste gebeurtenissen van de stad weer. Tenslotte is op platform 1 van het treinstation een aantal monumenten te zien als herinnering aan het doorvoeren van tienduizenden gevangenen uit kamp Royallieu. Er staan ook twee originele (vee)wagons.

Interneringskamp Royallieu/Memorial de l’internement et de la Deportation: 

Op zo’n 2,5 kilometer ten zuidwesten van het centrum ligt het uit WW2 stammende interneringskamp Royallieu (Duits: Frontstalag 122).

Tijdens de oorlog was dit een van de grootste doorgangskampen in het door de Duitsers bezette Frankrijk. Circa 54.000 joden, verzetsstrijders, militante vakbondsleden, politici en andere vervolgden werden hier opgesloten.

Ongeveer 50.000 van hen werden vanuit Royallieu gedeporteerd naar concentratie- en vernietigingskampen zoals Auschwitz, Dachau, Mauthausen en Buchenwald. In Royallieu bevond zich ook het joodse kamp, Kamp C, dat al een vernietigingskamp op zich was vanwege de honger en de ziekte die er heersten. 

Op de plek van Royallieu bevindt zich sinds 2008 een museum met een documentatiecentrum. Ook staan er nog enkele originele kampgebouwen.

>>> Artikel: het Armistice monument in Compiegne in April 2024 geplaatst: 

Compiegne bos / Clairiere de L’Armistice:

In het park voor het kasteel liet Napoleon I voor zijn bruid Marie-Louise een prieel aanleggen van meer dan een kilometer lengte. Door de aanleg van de Avenue des Beaux-Monts liet hij dit park aansluiten bij het Forêt de Compiègne, een fraai bos met voornamelijk eiken en beuken. 

Vanaf Les Beaux-Monts heeft men prachtige vergezichten. Midden in het bos ligt het schilderachtige dorpje St.-Jean-aux-Bois. Bij Champlieu, aan de zuidrand van het bos, bevinden zich overblijfselen uit de Romeinse tijd. In Pierrefonds, aan de oostrand van het bos, ligt een groot kasteel, gebouwd door Lodewijk van Orléans (15e eeuw).

Kardinaal de Richelieu liet dit kasteel ontmantelen; Napoleon III liet het door de bekende bouwmeester Viollet-le-Duc restaureren in een zeer romantische en sprookjesachtige stijl. De muren zijn 38 meter hoog en 6 meter dik. Dicht bij het kasteel ligt de Église St.-Sulpice met een koor van rond 1100.

Rond Pierrefonds bevinden zich schilderachtige meertjes. Men kan een mooie tocht maken van Compiègne uit over de Beaux Monts en de Mont St.-Marc via de gehuchten Vivier-Frère-Robert en Vieux-Moulin langs het riviertje Rû de Berne naar Pierrefonds. 

De wapenstilstand

Op 11 november 1918 om 5 uur 's nachts werd in een wagon op z’n 8 kilometer van Compiegne, in het Compiegne bos, de capitulatie tussen de Westelijke Geallieerden en Duitsland getekend. De volgende dag om 11:00 waren de zeer vernederende oorlogshandelingen ten einde en kwam er een einde aan de Grote Oorlog.

Op 22 Juni 1940 liet Hitler de wagon van stal halen om de Franse leiding hetzelfde lot te laten ondergaan als de Duitsers 22 jaar eerder. De treinwagon werd later op 24 juni 1940, op bevel van Hitler, overgebracht naar Berlijn. 

Deze wagon werd eerst een tijdje tentoongesteld aan het publiek voor de Brandenburger Poort en later op een zijspoor gezet op verschillende plaatsen. De daadwerkelijke wagon zou de oorlog niet overleven. Op de plek waar de capitulaties van respectievelijk Duitsland en Frankrijk werden getekend staat nu een replica opgesteld die je kunt bezoeken.

>> Lees over de evacuatie van het BEF uit Duinkerken in 1940. 

Het trein- en busstation liggen naast elkaar aan de noordzijde van de Oise rivier, aan de noordkant van het centrum. Stadsbussen in Compiègne zijn allen gratis.

Compiègne – Soissons: er gaat een aantal keer per dag een klein busje (nummer 26) van Compiègne station naar Soissons toe. Er gaat er zeker eentje om 09:35. Aankomst is 10:45. Prijs is 3 euro.

• Naam : Chateau de Compiegne

Adres: Place du General de Gaulle

Prijs : 7,50 euro (2016)

Tijd : 10:00 – 17:45 (tijdens lunch gesloten)

Website : www.musee-chateau-compiegne.fr

Inhoud:

De voorkant van het paleis is indrukwekkend. Het paleis is te bezichtigen en biedt naast een interessant museum een aantal keizerlijke appartementen die ingericht zijn met originele meubels en een schitterende balzaal met fraaie glaskronen en decoraties die de overwinningen van Napoleon weergeven.

Er zijn niet minder dan acht binnenplaatsen en je kunt d.m.v. een audiotour een aantal van de meer dan 1300 kamers bezichtigen. Een van de hoogtepunten (naast de kamer van Eugenie) zijn de spullen van de zoon van die werd vermoord tijdens de Zoeloe-oorlog in Zuid Afrika.

 In dit paleis bevindt zich ook het Musée de la Voiture et du Tourisme, met voertuigen uit de Romeinse tijd tot in de twintigste eeuw. Onder meer de elektrische torpedo-auto La Jamais Contente van Camille Jenatzy staat er tentoongesteld. Er zijn ook zeer oude fietsen te bezichtigen.

• Naam : Memorial de l’internement et de la Deportation

Adres : 2bis Av de Martyrs de la Liberte

Prijs : 3 euro (2016)

Tijd : 10:00 – 18:00 (dinsdag gesloten)

Website : www.memorial-compiegne.fr

Inhoud:

Op de plaats waar ooit het grootste doorgangskamp in Frankrijk gevestigd was is nu een modern museum gebouwd. Je kunt vanaf het centrum de route volgen die de meeste gevangenen moesten afleggen naar het treinstation van de stad vanaf het kamp. Ook op deze route ligt de Tour de Beauregard daterend uit de 12e eeuw; van daaruit zou Jeanne d'Arc vertrokken zijn voordat ze werd gevangengenomen door de Bourgondiërs en overgeleverd aan de Engelsen.

Er was weinig bekend over het interneringskamp Royallieu tot in 2008 de eerste historische studie verscheen. Met een audiogids kun je o.a. door de drie overgebleven originele barakken geïnformeerd worden over het ontstaan van het nazisme, Hitler’s aanval op het Westen en de bezetting. Vanaf punt 6 t/m 9 gaat het over dit kamp zelf met z’n gevangenen. Er is ook een tijdelijke expositie en een gebouwtje waar je de echte vluchttunnel nog kunt zien. 

Ook is er een kapel op het complex. Er is ook een groot officieel monument en een herdenkingstuin met gedenktekens. Bus 5 (gratis) rijdt naar het museum toe.

Café George zit schuin tegenover het informatiecentrum in de drukke R. Magenta straat vlakbij het centrale plein. Het is een bruin café waar je ook prima kunt eten. Tijdens het EK en WK hangt er een groot scherm binnen waar je voetbal kunt kijken.