ACHTERGRONDINFORMATIE - Filipijnen

* Bijgewerkt t/m 2014 - wijzigingen voorbehouden. 

De Filipijnen hebben een gewoonte om alles af te doen met een lach en een “c’est la vie” mentaliteit. Officieel heet deze manier van leven (of opvatten) “bahala na” en houdt in dat dat blijkbaar bij het leven hoort, accepteren en er beste van maken. Positief gezien kun je zeggen dat de Filippino’s dus een blij en vrolijk volk zijn dat positief in het leven staat. Negatief draagt het bij met het gegeven dat de archipel als “de zieke man van Azië” wordt gezien met een economie die al jaren neergaande is en de bevolking toeneemt. Dit laatste zou zich weer uiten in een soort van schaamte (“hiya”) want ze weten dondersgoed hoe corrupt het land is en hoe de andere “Aziatische tijgers” groeien en vooruitgaan.

Gezien de vele “snack” ketens, Amerikanisering in de politiek en Christelijkheid (i.p.v. Boeddhisme, Islam of Hindoeïsme) – m.a.w. buitenlandse invloeden blijft de Filipijnse cultuur uniek. Een goed voorbeeld hiervan is de "jeepney", een opgepoetst relikwie uit de Tweede Wereldoorlog dat tot in de verste uithoeken van het land dienst doet als openbaar vervoermiddel. Opgepimpt en wel en ondanks alle aantijgingen (het ding vervuilt als geen ander) is het een nationaal symbool geworden. Het andere unieke vervoermiddel is de “trycycle” – een omgebouwde motor met zijspan die eveneens dient als transportmiddel voor personen en goederen.

De familieband is op de Filippijnen belangrijker dan in westerse landen. Dit uit zich onder andere in het periodiek organiseren van familiereünies (welke soms ook bezocht worden door in andere continenten woonachtige familieleden) en in woordgebruik zoals ‘family-clan’. Wat sociale contacten in het algemeen betreft stelt men op de Filippijnen meer prijs op gemeenschapszin dan in het Westen, waar men vaker geneigd is zich individualistisch op te stellen. Peetouderschap is een traditie die in ere wordt gehouden en kan beschouwd worden als een manier om de familie in rituele zin uit te breiden.

Filippino’s houden hun nationale helden in ere. Jose Rizal is de meeste geëerde onder hen. Hij was een visionair, wiens geschriften zorgden voor een gevoel van nationale eenheid en bewustzijn.

De Filipijnen zijn ook bijgelovig; “Aswang” is een mythische vampier die ongeboren kinderen eet. Deze woont in de bossen nabij de steden en dorpen en geen mens durft deze in te gaan.

Wat betreft het uiten van emoties is men op de Filipijnen meestal behoedzamer en subtieler dan in westerse landen. Het maken van confronterende recht-toe-recht-aan-opmerkingen wordt liever gemeden en men dient daar als toerist rekening mee te houden. Dit heeft alles te maken met “hiyo” en zelfrespect. Open confrontatie wordt gemeden maar misschien wel daardoor kunnen vetes jarenlang standhouden en achter de schermen worden opgelost door (zwaar) geweld. 

• Voor de korte afstand gebruiken de Filipino's tricycles. Dit zijn bromfietsen met zijspan die maximaal drie passagiers kunnen vervoeren, maar die vooral in meer afgelegen gebieden tot wel 7 passagiers meenemen. De gewone Padycabs, waarbij de bestuurder moet fietsen, spelen bijna geen rol meer.
• Ergens in Filippijnen is de film “Hamburger Hill” opgenomen
• Op de achterkant van het metrokaartje (“light train”) in Manilla staan alle stations – heel handig want je moet sowieso het kaartje niet weggooien (anders kom je de metro niet uit) en hoef je geen kaart te pakken uit je tas.
• I.t.t. andere landen worden terugkerende Filippino’s (als ze elders hebben gewoond en/of gewerkt) onthaald als helden. Niet helemaal vreemd aangezien buitenlandse Filippino’s zo’n 10% van het binnenlands product bepalen;
• Het belangrijkste openbare vervoermiddel zijn de jeepneys. Oorspronkelijk waren dit oude Jeeps van Willys-Overland die door het Amerikaanse leger waren achtergelaten. Ze werden door Filippino’s tot kleine passagiersbusjes omgebouwd. Later werden de jeepneys op de Filipijnen gebouwd, waarbij onderdelen als de motor en de versnellingsbak nog wel uit de legerdump kwamen. Jeepneys zijn kunstzinnig beschilderd en zijn een typisch Filipijns vervoermiddel, elke Jeepney is hierdoor uniek. De laatste tijd staan ze aan kritiek bloot wegens de luchtvervuiling die ze veroorzaken
• Je wordt hier heel vaak met “sir” aangesproken wat een beleefdheidsvorm is;
• Als mensen het woord “centrum” (“centre”) niet begrijpen probeer het woord “proper”;  
• De mensen in het noorden zingen vaak om de verveling tegen te gaan tijdens het oogsten en zaaien van de rijst – hier wordt dan fenomeen “hudhud” genoemd;
• Hoe armer de familie hoe meer leden;
• Bangka en pompboot zijn hetzelfde in de Filipijnen – ze zijn van hout, vervoeren personen (en vracht) en hebben twee zeearmen van hout;
• Er zijn heel veel (snack) ketens in de Filipijnen: “Max’s”,  Chowmein”, “McDonalds”, “Greenwich”, “Jolibee”, “7/11”, “Inasal”, “KFC” om er maar een paar te noemen.
• In de bus in de Filipijnen komt eerst de controleur langs om te vragen waar je heen wilt; hij geeft met een knipkaart (pons kaart) heel veel gaatjes in een velletje en daaruit zou je de prijs kunnen opmaken – het is mij nog niet gelukt. Veel later komt hij het geld in casseren;
• Persoonlijke ruimte is voor Filipijnen een niet bestaand fenomeen.  

Belangrijke exportproducten zijn onder meer halfgeleiders, elektronica, transportapparatuur, kleding, koperproducten, petroleumproducten, kokosnoot(olie) en fruit (o.a. ananas). Daarnaast is het land een van de grootste exporteurs van goedkope arbeidskrachten ter wereld. 

Tyfoons en stormen, WWII verleden, duiken, kolonisatie (Spaans later Amerikaans), “jeepney’s”, ontvoeringen, enige Christelijke (Katholieke) land in Z.O.A., hanengevechten, trycycles en prostitutie. 

Ferdinand Marcos (dictator), Douglas MacArthur (Amerikaanse generaal), Ninoy Aquino (oppositieleider) en Jose Rizal (Revolutionair). 

De Filipijnen zijn niet duur (net als de andere landen in Zuid-Oost-Azië) met een aantal verschillen. Houdt rekening met het feit dat de Filipijnen een eilandengroep is die soms ver uit elkaar liggen. Vliegen is natuurlijk een goede optie maar je bent niet de enige – m.a.w. in het hoogseizoen zijn de vluchten vaak volgeboekt (ook met lokale toeristen) ook omdat ze niet dagelijks gaan. OF ze zijn prijzig (150 euro voor een uur vliegen). Dit geld ook voor binnenkomst in de Filipijnen – daar waar Bangkok de grote (goedkope) “hub” is voor ZOA ligt Manila een heel stuk verder weg en je betaalt hier gewoonweg meer voor. Ook de boten gaan op sommige trajecten niet dagelijks maar zijn een stuk goedkoper. Toch kunnen deze lange reizen je budget behoorlijk aantasten. Ook accommodatie is duurder dan in bijvoorbeeld Thailand of Vietnam. De trycycle, jeepney of eten is daarentegen zo goedkoop als elders in Azië. 

• Avondeten                : vanaf 30 peso (simpel op straat) tot 200 peso (in restaurant met vlees)
• Ontbijt                       : gemiddeld 50 tot 75 peso
• Bus                           : 100 peso per uur
• Ferry                         : 100 peso per uur (gemiddeld)
• Hostel (single)         : 350 peso (single)(gemiddeld)
• Koffie (met melk)     : 15 peso (instant) 

Schrap juni t/m september uit je reisagenda en je vermijdt op de Filipijnen zowel het regen- als het tyfoonseizoen. December t/m mei kun je makkelijk laten staan, want deze maanden brengen koele en droge dagen. Vermijd de Kerst en Nieuwjaar. 

• The Great Raid (2005; 6.7)
• Manilla 1945; the forgotten atrocities (doc)
• Imelda (doc)(2003; 7.4)
• Ghosts of Bataan (2005; 6.9)
• Returning to the siege of Baler (2008)
• Cavite (2005; 6.2)
• Metro Manila (2013; 7.5)
• MacArthur (1977; 6.5)
• Never the same; the prisoner-of-war-experience (doc)(2013; 8.0) 

• Sydney L Mayer                   - “MacArthur, held van de Filipijnen”
• Antonio Perez                       - “Terror in Manilla Februari 1945”
• Amando Dovonila                 - “The fall of Joseph Estrada”
• Bill Sloan                              - “Undefeated”
• Jerry Bruckenheimer            - “Jidahist in Paradise”
• James Hamilton Paterson    - “Playing with water, Passion and Solitude on a Philippian island”
• Jose D Fermin                      - “The 1904 World’s Fair; The Filipino Experience”
• William B Breuer                   - “The Great Raid”
• Alex Garland                         - “The Tessaract”
• Catherine Ceniza Choy         - “Empire of care”
• Roger Hilsman                       - “American guerilla”
• Jose Y Delisay                       - “Soledad’s sister”
• Max  Hastings                         - “Nemesis; the battle for Japan 44-45”
• James Hamilton Paterson       - Ghosts of Manila
• Beth Day Romulo                    - “Inside the palace really”
• David C Martinez                     - “A country of our own”
• Jessica Hagedorn                    - Dogeaters
• Alphonso Aluit                          - “By sword and fire; the destruction of Manilla in WWII” 

• www.inquirer.net
• www.wowphilippines.com.ph
• www.visitphilippines.org
• www.filipinolinks.com
• www.pinoypress.com