Vallei van de Koningen

In het nieuwe rijk begon met op een andere manier van het begraven van de farao’s in Egypte. Er werd niet meer in een piramide een “tombe” verstopt maar in wat bekend zou komen te staan als de vallei der Koningen. Deze nieuwe locatie lag niet ver van de hoofdstad “Thebe” aan de oostzijde van de Nijl.

De keuze om de graven van de farao's op deze desolate plek te herbergen is geboren uit de pure noodzaak om de graven te kunnen beschermen tegen grafrovers.

De graven op zich zijn gemakkelijk te verbergen in deze vallei, al bleek het idee om deze natuurlijke camouflage te gebruiken in de meeste gevallen niet erg effectief. De tombes van de vallei zijn, ondanks het feit dat zij in verschillende tijden zijn gebouwd, meestal gemaakt volgens een vast patroon.

Eerst een schacht gegraven, die naar een schatkamer leidde waar verschillende objecten zoals juwelen, meubilair en rijtuigen stonden, die de dode nodig zou kunnen hebben. Hierna werd in een centrale ruimte de sarcofaag gezet, waarin de dode was bijgezet. Het bekendste graf is dat van farao “Toetanchamon” maar er zijn in de hele vallei tot op heden 63 graftombes ontmaskerd, ook van privé graven voor de adel.

In de jaren daarna werden de moderne archeologische methoden ontwikkeld zodat we aan het einde van de 19e eeuw, toen Toetanchamon nog onaangedaan onder de grond lag, kunnen spreken van een volwassen wetenschap.

Ongeveer 15 jaar was de Engelse archeoloog “Carter” aan het graven voordat hij op 4 November 1922 stuitte op een 16tredige trap die leidde naar een klein deurtje. De volgende dag maakte hij een klein gat, scheen naar binnen en zag zoveel puin voor de deur dat hij wist dat er niemand hem voor was geweest.

De afbeelding van “Anubis” wees er bovendien op dat achter het pleister iets bijzonders moest liggen. Na maanden archiveren, fotograferen en onderzoek kwam men er achter dat dit het graf moest zijn van de tamelijk onbekende en niet zo belangrijke farao Toetanchamon.

Ondanks het feit dat het kleine graf in de oudheid al was geplunderd en waarschijnlijk voor iemand anders bedoeld was (wellicht voor een hogere officier of een vrouwelijk lid van de faraofamilie) zou het de grootste archeologische vondst van de 20ste eeuw worden. Reden dat juist dit graf ongeschonden werd gevonden was doordat het tijdens de bouw van het graf voor Ramses VI uitgegraven zand op de ingang van het graf van Toetanchamon werd gegooid.

Toetanchamon was slechts negen jaar oud toen hij farao werd en 19 jaar toen hij overleed. Lange tijd was niet helemaal duidelijk waarom hij zo jong gestorven is.

Opties zijn moord vanwege een paleisrevolutie waarbij z’n opvolger te doen had; andere onderzoekers gaan uit dat hij aan de gevolgen aan een ontsteking in z’n knie gecombineerd met malaria overleed.  

Toetanchamon was geen opvallende of belangrijke farao aangezien ondanks de pracht en praal het graf een tamelijk haastig bijeengeraapte, en voor een farao bijna armoedige indruk maakt. Het voor een farao kleine graf bevatte meer dan 3500 kunstvoorwerpen die nog zeer intact waren. Al deze objecten dienden voor de farao, die hij zou kunnen gebruiken in zijn volgende leven.

Carter zou het hele complex in een voor-, graf-, schat- en zijkamer indelen waar vooral de schitterende decoratie van de grafkamer opvalt. Belangrijkste vondsten zijn de vergulde troon, de canopen (graf-vasen), twee militaire trompetten en natuurlijk het dodenmasker. De meeste voorwerpen zijn tentoongesteld in het Egyptisch Museum in Caïro. De mummie is echter op verzoek van Carter teruggeplaatst in zijn graf, waar hij nog steeds ligt.

Zes weken na opening van het graf werd de opdrachtgever van de schatgraver ziek en zou overlijden. Op de dag van zijn dood gingen in Caïro alle lichten uit. Z’n hond zou hard zijn gaan janken om daarna te bezwijken. Een huis van een vriend zou niet snel daarna in vlammen opgaan.

De Vloek van de farao is het volksgeloof dat beweert dat diegene die zich toegang verschaft(e) tot het graf van een farao, hiervoor gestraft zou (zal) worden. Aan dit volksgeloof zijn diverse sagen gekoppeld. In graven van vooral de koningen van het Oude Rijk zijn inscripties gevonden die verwijzen naar het (afschuwelijke) lot dat grafschenders zou treffen bij betreding van de tombes.

Na opening van de tombe, stierven tweeëntwintig mensen die met het graf van Toetanchamon of het werk daaromheen in aanraking waren gekomen een voortijdige dood. In het graf van de jonggestorven farao zouden plakkaten gevonden zijn met de bezwering "degene die de slaap van de Farao stoort zal met de vleugels van de dood worden aangetast". Hiervan is geen bewijs, hoewel er graven bestaan met soortgelijke waarschuwingen.

De tekst stamt waarschijnlijk af van speculatieve krantenberichten uit die tijd.

November 2015: graf van Nefertiti:

Bij een röntgen-scan van de wanden in de grafkamer van Toetanchamon is aangetoond dat er in de noordwand en in de westwand doorgangen moeten zijn naar andere ruimten.

Egyptoloog “Reeves” verwacht aan de westzijde een zijkamer en aan de noordzijde nog een grafkamer waarin zich mogelijk het graf van Nefertiti zou kunnen bevinden.

Zijn argumentatie: graven van farao's buigen vanuit de dalende gang veelal linksaf en graf “DK62” buigt rechtsaf; hier moet wel een koningin begraven zijn.