ALGEMENE INFORMATIE - Botswana

* Bijgewerkt t/m 2019 - wijzigingen voorbehouden.

Het grootste deel van Botswana bestaat uit de Kalahari woestijn die op basis van de hoeveelheid neerslag slechts deels uit echt woestijngebied bestaat. De rest is feitelijk een soort van halfwoestijn die in noordoostelijke richting overgaat in steppeachtige heuvelgebieden. De wintermaanden zijn vrij warm en zeer droog. In de zomer nemen de neerslagkansen toe en loopt het kwik veel plekken op naar tropische waardes van dertig graden of meer. Botswana heeft een klimaat waarbij er naast een droge periode ook duidelijk sprake is van een natter seizoen. Vanaf oktober (lokaal: november) neemt de kans op neerslag snel toe. Dit nattere seizoen houdt aan tot ongeveer april. In deze zomerperiode loopt ook het kwik op richting de dertig graden of meer en neemt de relatieve luchtvochtigheid toe. In de wintermaanden daalt niet alleen de kans op neerslag naar een minimum, ook neemt de relatieve luchtvochtigheid af omdat klamme lucht weinig kans heeft om Botswana te bereiken in dit seizoen. Lokaal kan er richting het einde van de winter extreme droogte voorkomen wat zich vertaalt in mogelijke zand- en stofstormen in de maand augustus. In de zomer is het in heel Botswana warm tot lokaal ronduit heet. Temperaturen overdag tussen de 30 en 35 graden zijn heel normaal in de periode november tot en met maart. In het zuidwesten kan het kwik met name in de maanden december en januari nog iets verder oplopen: 36 of 37 graden is zeer goed mogelijk als het hartje zomer is. De gemiddelde minimumtemperatuur valt relatief gezien mee in de zomer. ‘ s Nachts daalt het kwik gemiddeld naar 18 tot 21 graden in de zomer. In de wintermaanden kan de temperatuur ‘s nachts flink onderuit gaan en is nachtvorst goed mogelijk op de meeste plekken in Botswana. Overdag liggen de maximumtemperaturen dan nog steeds tussen de 18 en 24 graden Celsius.

Botswana ligt in zuidelijk Afrika ten noorden van Zuid-Afrika. Botswana grenst in het zuiden en zuidoosten aan Zuid-Afrika, in het noordoosten aan Zambia, in het oosten aan Zimbabwe en in het noorden en westen aan Namibië. 

Botswana is ongeveer 16x groter dan Nederland.

In Botswana wonen 2.214.858 miljoen mensen (2017). De bevolkingsdichtheid is erg laag en bedraagt 4 inwoners per vierkante kilometer. De levensverwachting is gemiddeld zo’n 63 jaar. De bevolking van het land bestaat hoofdzakelijk uit Tswana (79%), een etnische groep die de Bantoetaal Tswana spreekt en verdeeld is in acht belangrijke groepen. Er zijn ook kleine minderheden van Kalanga (11%), Basarwa (3%), Kgalagadien blanken.

Een groot deel van het land bestaat uit de Kalahariwoestijn en de overblijfselen van een vroegere woestijn. Het landschap is erg afwisselend, variërend van de enorme oase die Okavangodelta heet tot vlakten in het oosten en rotsconcentraties in Tsodilo. Een enkele rivier kronkelt nog door het land. De bekendste zijn de Choberivier in het noordwesten en de Okavangorivier.

Botswana is bekend om zijn grote diversiteit aan dieren. De meeste Afrikaanse wildsoorten zijn er te vinden, samen met andere diersoorten die het land eigen zijn. In vergelijking met de rest van Afrika is Botswana goed beschermd gebleven tegen stropers. Volgens de statistieken heeft het land 164 soorten zoogdieren, 157 soorten reptielen, tachtig soorten vissen, 550 soorten vogels en ontelbaar veel soorten insecten. Bekende diersoorten zijn: aap, antilope, giraffe, leeuw, neushoorn, nijlpaard, olifant en de panter.

De vijf grootste steden in Botswana zijn:

• Gaborone *                - 200.000 inwoners
• Francistown             -   90.000 inwoners
• Molepolole                -   65.000 inwoners
• Selebi-Phikwe         -   55.000 inwoners
• Maun                         -   50.000 inwoners

* = hoofdstad 

Botswana is een parlementaire republiek met meerdere partijen, die onder de grondwet van 1966 opereert. Het land wordt geleid door een president, die zowel staatshoofd als regeringsleider is en een termijn van vijf jaar dient. Sinds 2018 is Mokgweetsi Masisi van de Botswaanse Democratische Partij de president van Botswana, als opvolger van zijn partijgenoot Ian Khama, die vanaf 2008 tien jaar lang president was. Er is een wetgevende macht die uit twee Kamers bestaat: er is een adviserend Huis van Leiders (House of Chiefs) dat uit 15 zetels bestaat en waarin de stamhoofden van de grootste stammen zitting hebben. Daarnaast is er de Nationale Assemblée, bestaande uit 47 leden (40 gekozen, 7 benoemd door de president) met een ambtstermijn van 5 jaar. Amendementen behoeven een twee derde meerderheid in het parlement om als wet te kunnen worden aangenomen. Over zeer ingrijpende aanpassingen zoals verandering in de lengte van de regeerperiode van het parlement, wordt met behulp van een referendum besloten. In oktober 1997 vond voor het eerst een referendum plaats met als resultaat dat de stemgerechtigde leeftijd werd verlaagd naar van 21 naar 18 jaar. 

otswana is verdeeld in districten (districts) met aan het hoofd een district administrator. De leiders (chiefs) van de diverse stammen oefenen invloed uit via de Tribal Administration. Hun macht is echter sinds 1966 sterk afgenomen maar zij genieten nog veel respect en gezag.  

Ongeveer zeventig procent van de bevolking is christelijk. De meerderheid van de christenen belijdt het anglicanisme, methodisme of is lid van de United Congregational Church of Southern Africa. Verder zijn er kleine kerken, zoals de Nederlandse Hervormde Kerk van Botswana. Dit geloof wordt vaak belijd in combinatie met inheemse godsdiensten. Verder is er een kleine minderheid islamieten.

Voetbal is bij verre de meest populaire sport in Botswana met de kwalificatie van de Afrika cup in 2012 als beste prestatie tot zover. 

De gerechten in Botswana zijn een mengelmoes van de traditionele en de Engelse keuken. De braai (barbecue) is erg populair. Er wordt sowieso veel vlees, met name rundvlees en wild, gegeten. Een maaltijd van de barbecue gaat vergezeld van salades, aardappelen of rijst en wordt overgoten met bier. Speciale aandacht vraagt het vlees dat je kant en klaar in gedroogde vorm koopt, biltong. Het is gekruid, zongedroogd en in dunne reepjes gesneden vlees, dat ook weer van tal van dieren afkomstig kan zijn. Het wordt gegeten als tussendoortje, als snack, maar het kan ook uitstekend dienen om uw honger te stillen als u onverhoopt langer op pad bent dan u van plan was. Wat je zeker moet proberen is 'potjiekos', een mengsel van vlees, kip of vis, stevig gekruid en boven een open vuur bereid met wat groenten en andere bijgerechten. Wil je echt iets aparts eten en ben je op de Caprivistrip, probeer dan de “mopane caterpillar”: een rups die zich voedt met bladeren van de mopaneboom. Andere gerechten zijn o.a. “mabele” of “bogobe” een soort pap. In Botswana is veel minder fruit dan in de omliggende landen omdat het land te droog en zanderig is. Alles wordt geïmporteerd vanuit Zuid-Afrika.

De groentesoorten zullen velen bekend voorkomen zoals zuur- en rodekool. En wat te denken van de Duitse invloeden? In de supermarkten zijn bratwürst en harde worsten gemakkelijk te bemachtigen, u kunt er tal van broodsoorten kopen, zowel in een zuurachtige smaak als de bekende harde puntjes. Het toppunt van herkenning van Duitse gerechten vindt u ongetwijfeld in de Schwarzwalder Kirschtorte, waarschijnlijk kunt ze in Duitsland niet beter vinden. In de speciale koffiehuizen worden ook wel Apfelstrudel en zelfs Sacher Torte aangeboden. Mocht u trek krijgen in vetkoek, besef dan dat dit weinig met koek te maken heeft, het lijkt meer op een vette roomsoes. In de grote steden vind je tijdens je Botswana rondreis restaurants met een internationale keuken: van goedkope pizzarestaurants en snackbars, hele dure exclusieve restaurants, Indiase restaurants tot restaurantjes, waar je lekkernijen als struisvogel- en krokodillenvlees kunt eten. In de steden zult u ook fastfoodketens aantreffen, vooral KFC (Kentucky Fried Chicken) en Wimpy. 

Biersoorten zijn o.a. “Castle Lager”, “St. Louis special” en “Lion Lager” maar ook “windhoek” lager en “Zambezi”. Traditionele dranken zijn er in overvloed; probeer eens de “bojalwa” gemaakt van wederom een soort koren. Ook kun je “mageu” of “madila” proberen. Kraanwater kun je beter niet drinken in Botswana, mineraalwater is overal te koop.