Travnik en Vranduk

HOME / Bosnië-Herzegovina / B-H reisverhalen

Ik heb nog voldoende tijd om de stad Travnik te bezichtigen nu ik een kamertje heb gevonden. Plan is om eerst naar het kasteel toe te lopen op de heuvel. 

Eerst neem ik nog een kijkje bij het oude consulhuis van de Habsburgers nadat de Turken waren verdwenen. Het is een prachtig oud pand en het is nu een café (Consul) met een prachtige romantische (binnen)tuin. Ik wandel de drukke weg over en neem een ander pad dan gebruikelijk; tussen de graven in (dat zijn witte paaltjes hier in Bosnië) kom ik uit bij de moskee.

Hiervandaan heb ik een goed zicht op het kasteel. D.m.v. een straatje kom ik uit bij de stenen kasteelbrug met grote bogen die mij naar de entree van het kasteel brengen.

Daar uitkijkend op de stad met z’n vele minaretten zie ik een groot en schokkende graffiti op de muur staan never forget Srebrenica – altijd weer een vervelende constatering zeker als Nederlander zijnde. 

Het kasteel uit de 15^e eeuw van grijs steen heeft een entree die een halve deur groot is en ik stap naar binnen waar ik de entree betaal. Er is een binnenplaats met gras en ik zie ook dat er een terras is waar je o.a. koffie kunt kopen.

Er staat zo’n martelwerktuig waar je je hoofd doorheen kan steken maar ik loop door aangezien het op regen staat en ik niet op die natte keitjes terug wil glijden naar het centrum.

In de toren is een klein museum ingericht met wat oude foto’s, gebruiksvoorwerpen en wat andere spulletjes. Het uitzicht is het mooiste – de klokkentoren, vele minaretten, zelfs eentje op de kasteelmuur zelf en dan die dreigende luchten erachter tezamen met de stad en de heuvels eromheen. 

Ik loop daar waar de vlag is gehesen en wacht tot iedereen weg is om alles even goed in mij op te nemen. Hier hebben de Ottomanen dus Bosnië zo’n 150 jaar uit bestuurd. Maar de stad was er al in Romeinse tijden toen het een belangrijk kruispunt was. Dan is het tijd om terug te gaan.  

Een kindermaaltijd

Op een van de terrasjes neem ik plaats en bestel een cevapcici met vijf worstjes. Het meisje kijkt mij aan en wil zeggen – is dit een grap? Ze zegt dat dat veel te weinig is voor een volwassen man zoals ik en wil bijna zeggen dat alleen kinderen vijf worstjes bestellen. Ik klap op m’n buik en zeg dat ik op dieet ben met een lachend gezicht – zij kan er niet om lachen. Ik wil er graag een bier bij maar die hebben ze niet. Ik wandel met een volle maag nog even langs de gekleurde moskee die hier vlakbij staat met z’n bijna vervlogen fresco’s. 

Vooral de mini bazaar die zich tussen de gekleurde pilaren bevind is interessant. Ik plan voor morgen een bezoek aan Vranduk, een van de mooiste dorpen van het land zo schijnt. 

De rit van Travnik richting Zenica gaat over bergen en dalen en de bus gaat in een slakkengang. 

Ik heb eigenlijk niet ns het idee dat we vooruit gaan en weet ook niet hoelang de rit ongeveer zou moeten duren. Landerijen, mensen op het land aan het werk terwijl de zon fel naar binnen schijnt. Het is precies een uur als we in de vrij grote industriële stad Zenica aankomen. Een typisch Oostblok gebeuren – een groot open plein, verwilderd en verlaten en dan twee oerlelijke sfeerloze gebouwen – het trein- en busstation.

De Bosna rivier

De rit duurt ongeveer een kwartiertje als ik als enige uitstap bij een klein haltehuisje langs de weg net voor de brug en de daarachter liggende autotunnel. Er staat een bord en de chauffeur wijst op de weg die de pijl ook aanwijst. Ik snap het.

Het smalle (auto)asfaltpad loopt om enige hoogte van de Bosna rivier die meeloopt met de weg en cirkelt om de rots heen waar het dorp Vranduk op ligt, tenminste het belangrijkste gedeelte. De route is ongeveer 2 km en loopt echt helemaal rond – je wandelt zelfs het dorp uit voordat er een nieuwe brug ligt. 

Dan loop je terug en ga je zelfs onder een tunnel door (onder het dorp) waardoor het lijkt alsof je weer terug naar de grote autoweg loopt. Er is een vork in de weg en dan wandel je naar boven terug. Je komt op een stenen plateau aan waar een groot antiek stenen herdenkingssteen staat met namen erop van gevallenen uit 1993 – waarschijnlijk in de Bosnische oorlog.

Er zitten wat oudere dames achter kleine stalletjes met souvenirs. Je kunt wat oude huisjes zien maar het enige waar je echt voor komt is het kasteel wat op de top ligt. Ook hier weer een kleine doorgang die leidt naar de binnenplaats. De man brabbelt wat in het Bosnisch waar ik hier en daar wat woorden oppak. Hij leidt mij het kleine museum in wat uit twee verdiepingen bestaat.

De ontstaansgeschiedenis

Er hangt een papier in het Engels waarin wordt uitgelegd over het ontstaan van het kasteel – Middeleeuwen en dat hier het Bosnische geloof is ontstaan. Op de eerste verdieping liggen nog wat gebruiksvoorwerpen en in een vitrine staan originele kledij uit die tijd. Buiten neem ik een foto van het oude kanon wat voor de deur staat. 

Ik wandel over een stenen muur naar het einde van het kasteel om een foto te nemen van de toren en de prachtige houten “kop” van de minaret van de moskee die naast het kasteel is gebouwd. Twee fietsers komen aan en ik vind het tijd om te gaan ook omdat ik niet weet of ik wel terug kan komen. 

Ik wandel dezelfde weg terug naar beneden maar sla niet linksaf maar wandel rechtdoor waar ik de grote snelweg al weer zie liggen.

Hier glibber ik een steil grindpaadje af naar de brug die ik oversteek. Aan de andere kant van het water, snel ik de snelweg over naar waar een parkeerplaats is langs de weg. Hier staat een bushaltebordje en ik wacht af. Even later komt ook een vrouw bij mij staan waardoor ik echt het gevoel heb dat de bus zo komt.

Eindelijk weg van hier

Niet dus – ik sta bijna een uur en zie trucks, hordes auto’s en alleen bussen deze kant opkomen die de tunnel inrijden – de verkeerde kant op dus. Gefrustreerd wacht ik af en zie de vrouw bij een kennis instappen en wegscheuren. 

Zon en wolken wisselen elkaar af als ik sta uit te waaien naast een gigantische hoge klif. Eindelijk komt er een bus die mij in 20 minuten terugbrengt naar het station in Zenica. In de stad zie ik groepjes zigeuners bedelen om geld bij stoplichten en ook groepen zwerfhonden. Het wordt nu echt tijd om terug te gaan naar m’n huis in Travnik. 

Het busstation van Travnik ligt in het uiterste westen van de stad op loopafstand van het centrum. 

Travnik – Zenica – Vranduk: je moet helaas eerst naar Zenica bussen om in Vranduk te komen. Het goede nieuws is dat er wel 9 bussen per dag naar die stad vertrekken. Bv 08:50, 9:45, 10:30 en 11:20. Kosten zijn 5 KM. Duur: ongeveer een uur. Je stopt op het vrij grote busstation van Zenica.

Daar moet je een bus nemen richting Tesanj. Ik had de bus om 10:40. Deze bus zet je af op zo’n 2 km van het dorp (er staat een bord) na ongeveer 15 a 20 minuten bussen. Kosten: 1 KM. 

Travnik – Jajce: er gaan voldoende bussen per dag naar Jajce – o.a. 07:25 (9 KM), 07:45 (9 KM), 09:35 (13 KM) en 11:15. Duur is tussen de 1,5 en 2 uur aangezien er nog weleens gestopt wordt voor een half uurtje.  

TIPS: 

Indien je uitstapt in Vranduk langs de weg kun je twee dingen doen – of je wandelt over de brug aan de kant waar je bent uitgestapt (vanuit Zenica) en klimt het steile grindpaadje voor de tunnel. Boven aangekomen volg je de weg naar rechts en dan wandel je zo Vranduk in.

Je kunt ook “netjes” de weg volgen naar rechts als je de bus uitstapt. Je maakt dan een 2 km lange wandeling waarin je kunt genieten van het prachtig gelegen Vranduk aan de heuvel – gewoonweg de rivier volgen tot je bij de brug komt. Het leukste is om een rondje te lopen en dus beide te doen. 

• Naam : Kasteelmuseum Travnik en kasteelmuseum Vranduk

Prijs           : resp. 2,50 KM en 3 KM

Website     : https://museu.ms/collection/details/306/medieval-fortress-vranduk

Inhoud (evt):

Beide musea stellen niet al te veel voor maar zijn een verplicht nummertje. Je kunt wat informatie tot je nemen in het  Engels en er hangen, liggen en staan wat oude spullen uit vervlogen tijden.

Vooral gebruiksvoorwerpen en kledingstukken. Het mooiste van beide bezienswaardigheden zijn het kasteel zelf en het uitzicht. 

Travnik heeft een veelvoud aan leuke terrasjes in de hoofdstraat. In beide kastelen zijn terrasjes waar je een kop koffie kunt bestellen en kunt genieten van het uitzicht. Vooral die in Vranduk is een aanrader. 

Naam            : boven Oniks restaurant 

Adres            : Žitarnica bb/Donja Ćavšija 

Prijs               : 25 KM (single) 

Tel.nr.            : + 387 30 513 561

Inhoud:

Helemaal aan het einde van Travnik even iets verder dan het informatiecentrum en de gekleurde moskee in wat lijkt op het oudste en gezelligste deel van de stad ligt dit restaurant. Dennis, de eigenaar heeft minstens twee kamers erboven te huur en je kunt onderhandelen over de prijs (hij vraagt 30 KM).

Je hebt een eigen opgang en je krijgt sleutels mee van twee deuren. De kamer is schoon, heeft een eigen wc en douche en er staan twee bedden. Er is WIFI, een raam, een stoel, kast en een TV.

Er liggen ook handdoeken. Enige nadeel vond ik dat het ’s avonds en ’s morgens vroeg ietwat rumoerig is in het straatje (en terras) voor.